Манай улсад төрөл бүрийн чиглэлийн бизнесийн болон хууль сахиулах байгууллага, эмнэлэг, сургууль, сүм хийд зэрэг нийгмийн чанартай, үйлчилгээний байгууллага олноор ажиллаж, олон төрлийн бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэх, үйлчилгээ явуулах боломжийг олгож байна. Материал, ажиллах хүч, капиталын нөөцийг амжилттай удирдсанаар зорилгодоо хүрдэг тул үйлдвэрлэлийн менежмент ямар ч байгууллага, аж ахуйн нэгжид чухал юм. Байгууллага аж ахуйн нэгж бүр үйлдвэрлэлийн тодорхой функцитэй байдаг бөгөөд эхний үед үйлдвэрлэлийн менежмент нь голчлон боловсруулах үйлдвэртэй нягт холбоотой хөгжиж ирсэн ч үйлдвэрлэлийн бус үйл ажиллагааны цар хүрээ өргөжсөнөөр үйлдвэрлэлийн менежментийн үүрэг, ач холбогдол улам өслөө. Үйлдвэрлэлийн менежмент гэдэг нь ашгийн ба ашгийн бус аль ч байгууллага, аж ахуйн нэгжид бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэх, үйлчилгээ явуулах өвөрмөц чухал үүрэгтэй \функцитэй\ орцыг бэлэн бүтээгдэхүүн болгох, үйл ажиллагааг хянах, удирдлагаар хангах үйл явц юм. Үүгээрээ үйлдвэрлэлийн менежмент нь тогтолцооны гол бүтээгдэхүүн хэсэг болно. Орцод ажилчид, менежер зэрэг ажиллах  хүч, тоног төхөөрөмж, капитал, эрчим хүч, газар, эд хогшил багтана. Хувиргах процессын туршид олон дамжлагыг дамжин эцсийн бүтээгдэхүүн бэлэн болдог.  Үйлдвэрлэлийн тогтолцоог удирдахад хэрэглэгч ба түншийн оролцоо болон техник технологи, иноваци, инкубацитай холбоотой гадаад, дотоодын мэдээлэл хамаарна. Хэрэглэгч ба түншийн оролцоо нь гарцыг хүлээн аваагүй үед бий болдог. Гадаад, дотоодын эх үүсвэрийн мэдээлэлд нийлүүлэгчийн шаардлага эдийн засгийн хандлагын талаар засгийн газрын мэдээ, тайлан, бараа материалын мэдээлэл, үйлчилгээний талаар хэрэглэгчийн санал, зөвлөмж багтана.
Боловсруулах үйлдвэрийн гарцад туслах үйчилгээ, бараа, бүтээгдэхүүнийг хамааруулах ба ижил төстэй гарцтай, ялгаатай орцтой хувиргах процесс нь үйлдвэрлэлийн тогтолцооны гол судлагдахуун нь байдаг. Үйлдвэрлэлийн менежментийн хувиргах процессыг дараах бүдүүвчээр харуулж байна.

Үйлдвэрлэлийн менежментийг анх боловсруулах болон үйлдвэрлэлтийг эрхэлдэг байгууллага, аж ахуйн нэгжид төвлөрсөн аж үйлдвэрийн удирдлага гэж нэрлэж байлаа. Үйлчилгээний хүрээ өргөжих тусам цаг хугацааны өөрчлөлтийг даган дахин боловсруулах үйлдвэр, үйлчилгээний байгууллага, аж ахуйн нэгжүүдэд календарчилсан төлөвлөлт бараа материал, тоног төхөөрөмжийн байршил, хүчин чадал, үйлдвэрийн зохион байгуулалт зэрэг ойлголтуудыг хэрэглэснээр үйлвэрлэл, үйлчилгээний ялгаа бодитой болсон юм. Үйлдвэрлэл үйлчилгээний ялгааг бүтээгдэхүүн, үйлдвэрлэл, үйлчилгээ эрхлэлтийн шинж чанаруудтай уялдуулсан найман категориор ангилан авч үзэв.

Үйлдвэрлэсэн бүтээгдэхүүн чанар сайтай байхад үйлчилгээ нь нааштай ойлголт сэтгэл ханамжаар илэрнэ. Бүтээгдэхүүнийг сайн чанартайгаар үйлдвэрлэж болох бөгөөд ирээдүйн эргэлтийн тогтворгүй байдлаас сэргийлэхийн тулд тээвэрлэх, хадгалах шаардлага гарна. Иймээс ч нөөц бараа материалын хэмжээг тэнцвэржүүлж, гарцын хэмжээг тэгшитгэх нь менежментийн гол үүрэг болно. Хэрэглэгчийн тогтворгүй үед бараа материалын хүрэлцээ, тасалдлаас хамаарч цаг хугацаа их шаарддаг тул энэ нь орц болохоос гарц болж чадахгүй нь хоёрдугаар ялгаа юм. Үйлдвэрлэгчийн зүгээс хэрэглэгчидтэй харилцаа холбоо сул байлаа ч өчүүхэн хамгийн анхны худалдаагаа жижиглэн худалдан авагчтай хийгддэг. Гэхдээ үйлчилгээний байгууллага, аж ахуйн нэгжид орц нь  хэрэглэгчид болно.

Ер нь лангууны арын өрөөнд хэрэглэгчид тэр бүр ордоггүй худалдагч хаана байна тэнд хэрэглэгчид, худалдан авагчид цуглардагийг санах нь зүйтэй. Энэ нь худалдан авагч, хэрэглэгчийн бас нэг үндсэн ялгаа болно.
Үйлдвэрлэгчид бараа, материалын нөөцөө тодорхой хугацаагаар хоног, долоон хоног, арван хоногоор тогтоох саналтай байхад үйлчлэгчид, хэрэглэгчид цаг, минут бүрт тасралтгүй, үйлчлүүлэх шаардлагатай байдгаас тэдгээрийг зохицуулахад хүндрэл учирч болзошгүй юм.
Үйлдвэрлэлийн хэмжээ, байршлаас зах зээлийн хэмжээ, байршил шууд хамаарна. Үйлдвэрлэлийн тоног төхөөрөмж дийлэнхдээ овор хэмжээ томтой, хүчин чадал өндөртэй, худалдан авахад ихээхэн хэмжээний хөрөнгө оруулалт шаардана. Үйлчилгээг зах зээлээс хол, зайтай байлгаж болдоггүй. Үйлдвэрлэгч нь хэрэглэгчтэйгээ байнга харьцахын тулд байршлын давуу талтай байхын хамт найдвартай бэлтгэн нийлүүлэгчийг шаардана. Энэ хүчин зүйл нь үйлдвэрлэл, үйлчилгээний ялгааг нэг талаас илэрхийлж байна. Үйлдвэрлэлийн үед үйлдвэрлэгч нь хэрэглэгчтэйгээ байнгын харилцаатай байдаггүй, үйлчилгээний үед материаллаг ба материаллаг бус холимог хэлбэр бий болж худалдан авагч, хэрэглэгчийн сонголт гээд байнга харилцаатай байдаг. Үйлдвэрлэлийн бүтээгдэхүүний чанарыг үнэлэхэд хялбар бол үйлчилгээний чанарыг тогтооход хүндрэлтэй. Энэ нь бас нэг ялгаа болно.

Үйлдвэрлэлийн менежментийн хэд хэдэн хандлага байна. Энэ нь үйлчилгээний секторын өсөлт, бүтээмжийн өөрчлөлт, дэлхий нийтийн өсөлт, чанар, цаг хугацаа ба технологийн өөрчлөлт юм. Үйлчилгээний секторын өсөлт эдийн засагт чухал ач холбогдолтой бөгөөд үйлчилгээ үзүүлэгчийг доорх гурван хэсэгт хуваана. Үүнд:

Америкийн нэгдсэн улсад үйлчилгээ эрхлэгчдийн тоо сүүлийн 50 жилд 59,0 хувиас 77,0 хувь хүртэл өсч бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэгчид үлдэх 23,0 хувийг эзлэх ботлжээ. Ажиллах хүч нь үйлчилгээний салбарт түргэн шилжиж байгаа үйлч явц АНУ-тай адил Япон, Германд ч явагдаж байна. Ажлын байрны тоо, хэрэглэгчийн зардал энэ он жилүүдэд аж үйлдвэрт тогтвортой өссөний дотор аж үйлдвэрийн гарцын хэмжээ 33,0 хувиар өсчээ. Ийнхүү эдийн засгийн үйлдвэрлэлийн салбар дээр үйлчилгээний салбар нэмэгдсэн нь олон тооны пүүс, компаниудын гарцыг бусад пүүс компаниуд орц болгон авч байгаагаар тайлбарлагдана. Үйлдвэрлэлийн менежмент нь ийнхүү үйлдвэрлэл, үйлчилгээг нэгтгэж байна. Бүтээмж гэдэг үйлдвэрлэсэн гарц, хэрэглэсэн орцын харьцааны илэрхийлэл юм.

Бүтээмж= гарц орц

Бүтээмжийг олон янзаар хэмжиж болох ч арга нь үйлдвэрлэл, үйлчилгээний нэр төрлөөс хамаарна. Бүтээмжийг нэмэгдүүлэх шижим нь гарцыг өсгөх, орцыг бууруулах явдал. Үндэсний төвшинд бүтээмжийг хөдөлмөрийн нэгж тутмын гарцын хэмжээгээр хэмждэг. Бүтээмжийн хэмжээ нь байгууллага, аж ахуйн нэгжийн үйлдвэрлэсэн бүтээгдэхүүн, үзүүлсэн үйлчилгааний чанар, үр ашгаас нь хамаарна. Ажлын цагийн гарцын хэмжээ өсөхөд улс орон нийт орлогоос илүүтэй орлого олж болох тул бүтээмж улс орны амьдралын түвшинг тодорхойлогч гол хүчин зүйл юм. Хөдөлмөрийн бүтээмж нь хийснээр олгодог цалингийн ситем мөрдөгдөх үед ажилчдын цалингийн хэмжээг шууд тодорхойлно. Үнэ ба цалингийн өсөлт хөдөлмөрийн бүтээмжийн өсөлтийг дагадагүтэй уялдан хөдөлмөрийн бүтээмжийн өсөлт нь амьдралын түвшингийн бодит өсөлтөөс илүү хурдацтайгаар инфляцийн дарамтыг удирддаг.
Менежментийн шийдвэрлэх асуудлуудад бүтээгдэхүүн ба үйлчилгээний төлөвлөлт, өрсөлдөөний байдал, баримтлах стратеги, чанарын удирдлага, хяналт, төлөвлөлт, өрсөлдөөний байдал, баримтлах стратеги, шинэ технологи, ажлын төлөвлөлт, хүчин чадал, байршил, тоног төхөөрөмжийн иж бүрдүүлэлт, суурилалт, материал, үйлдвэрлэлийн хүний нөөцийн төлөвлөлт, календарчилсан төлөвлөгөө зэргийг багтаана.
Нэгдсэн страгтеги нь байгууллага, аж ахуйн нэгжийн эрхэм зорилгыг тодорхойлох, белэлтийг хянах, гадна орчны өөрчлөлтөд зохицуулах, өрсөлдөөнд шалгарах чадварыг боловсруулах үйл ажиллагаа бөгөөд түүний амжилтад хүрэх гол бүрдэл хэсэг нь байнгын шинэчлэл юм. Стратегийн төлөвлөлт нь тактикийн төлөвлөлтөөс харьцангуй урт хугацааг хамаардаг.

Бүтээгдэхүүн ба үйлчилгээг төлөвлөх нь байнгын ажиллагаа тул эхлэлийн цаг нь үйлдвэрлэлийн системийн төлөвлөлт, боловсруулалтын шатанд тодорхойлогдоно. Шинэ бүтээгдэхүүн, үйлчилгээ нь төлөвлөлт, нэвтрэлт, өсөлт, тогтворжилт ба бууралт гэсэн таван үе шатыг дамжина. Бүтээгдэхүүний амьдралын мөчлөгт орох, гарах үед үндсэн 3 страгтеги байдаг. Бизнесийн байгууллага, аж ахуйн нэгжийн зорилготой шинэ санааг хөгжүүлэх, туршилт, эцсийн сонголт хийх зэрэг төлөвлөлтийн үе шат ажлуудыг нийцүүлэх ёстой. Энэ нь маш дэлгэрэнгүй байвал ашигтайн дээр түүнд өөрчлөлт оруулах нь нээлттэй байж болно. Байгууллага аж ахуйн нэгжүүдээсхамтын бүтээгдэхүүн бий болгох үйл ажиллгаа болон бусад ажил, үүргүүдтэй холбоотой байдаг. Өрсөлдөөний хүчин зүйлс нь бизнесийн байгууллага, аж ахуйн нэгж нь бусдаасаа юугаараа, ямар үзүүүлэлт, өгөдлөөр давууг тогтооход оршино. Хүчин зүйлсийг тодорхойлохдоо бага зардал, дээд зэргийн дизайн, тогвортой чанар, хурдан хугацааны нийүүлэлт, хөгжлийн хурд, хэрэглэгчдийг хангасан байдал, үйлдвэрлэлийн уян хатан зэрэг үндсэн 8 үзүүлэлтийг ашиглана.
Эдгээр нь хэрхэн явагдаж байгаагаар удирдлагын чадавхи тодорхойлогдоно. Чадавхи гэдэг нь удирдлага хүссэн үр дүнг авчирна гэсэн үг. Менежерүүд нь бүтээгдэхүүн, үйчилгээ ба шинэ бүтээгдэхүүн үйлчилгээг нийлүүлэх явцад үйлдвэрлэл, үйлчилгээний үе шат бүрт ямагт хугацаа хэмнэх эрэл, хийж байдаг. Энэ нь нөөцийг хэрхэн байршуулахаас ихээхэн хамаарна. Нөөц байршуулалтын стратегийн гол үндэс нь сонгосон өрсөлдөөний хүчин зүйлс, бүтээгдэхүүний төлөвлөлт юм. Сонголтын хувилбарууд дийлэнхдээ процесс болон бүтээгдэхүүний төвлөрлийн хооронд байдгийг санах учиртай. Процессын төвлөрөл гэдэг нь процессын эргэн тойронд нөөцүүдийг цуглуулах мэдээллийг бий болгох бөгөөд дагнасан ба холилдсон үйлдвэрлэлийн үед илүү үр дүнгээ өгдөг. Бүтээгдэхүүний төвлөрөл нь нэрлэсэн бүтээгдэхүүнийг дагаж явдгаас шулуун урсгалтай үйлдвэрлэлд илүү зохимжтой. Энэ стратеги нь бүтээгдэхүүний хэмжээ их, стандартчлал ноёрхосон үед хэрэглэхэд тохиромжтой. Ийм үед үйлчилгээний зөөдөг, захиалга авдаг зэрэг нь хэрэглэгчдэд ойрхон байвал процессын төвлөрлийн хандлага илүү үр дүнтэй. Процессын төвлөрөл нь үйлдвэрлэлийн хэмжээ багатай, уян хатан, олон талын зориулалттай тоног төхөөрөмжтэй, эрчимжсэн технологи бүхий хөдөлмөр шаарддаг эсвэл албан бус хэрэглэгчтэй харилцаа холбоотой, дуусаагүй үйлдвэрлэлт ихтэй үйл ажиллагаа эрхэлдэг хаана, хуанлийн ямар өдөрт юу хийхээ мэдэхгүй бизнесменд л тохиромжтой. Чанар бол өрсөлдөөний үр дүнгийн үзүүлэлт юм. Энэ үед бүтээгдэхүүн, үйлчилгээг хэрэглэгчдийн эрэлт хэрэгцээ, чанарын шаардлагад хэрхэн нийцүүлэх, үйлдвэрлэлийн тасралтгүй ажиллагааг яаж хангах нь менежерийн үндсэн зорилт, үүрэг нь болж байдаг. Менежерийн өмнө тавигдаж байгаа зорилтоос үзэхэд чанар нь өрсөлдөөний бас нэг зэвсэг юм.
Үйлдвэрлэлийн ашиг, бүтээгдэхүүн, үйлчилгээний үнэ, хөлс нь зах зээлийн хүрээ, багтаамжид байнга хүчтэй нөлөөлдөг тул чанартай байснаар л илүү өндөр ашиг, орлого, өгөөж өгөх нь тодорхой. Чанарын удирдлагын үүрэг улам өсч ач холбогдол нь өндөржиж байна. Чанарыг дээшлүүлэхэд тодорхой зардлууд гардгийг үндсэн 4 төрөлд хувааж болох юм. Үүнд: урьдчилан сэргэмжлэх, сайжируулах арга хэмжээг байнга авч хэрэгжүүлэх, энэ чиглэлийн зардал өсөх хандлагатай ч чанарын доголдлын улмаас бүх төрлийн материаллыг нөөцийг үр ашиггүй зарцуулж, машин, механизмыг сул зогсооход хүргэн бүтээмжийг алодагдуулан борлуулалтыг бүрхэгдүүлдэг зэрэг сул тал нь үлэмжийн үргүй зардлыг өсөхөд хүргэнэ. Урьдчилан сэрэмжлэх зардлын өсөлтөд хугацаа, чанар, үнэ, уян хатан байдал зэрэг өрсөлдөөний хүчин зүйлсийн өөрчлөлт, нөлөөлөх бөгөөд арга хэмжээг хугацаа алдалгүй авснаар чанарын шаардлага өндөржиж үр дүн нь сайжирдаг. Чанарын удирдлагад чанарын нийт хяналт нь байгууллага, аж ахуйн нийт ажиллагсдад үүрэг, хариуцлагыг оновчтой тогтоож хуваарилахад чухал ач холбогдолтой.
Чанарын дээшлэлт нь үйлдвэрлэл, маркетингийн хоорондын нягт хамтын ажиллагааг дэмжих үндсэн тул үр дүнд хүрэхэд өндөр зохион байгуулалт шаардана. Мэдээж чанар дээшлүүлэхэд стратегийн ач холбогдол бүхий ажилчдыг сургаж дасгалжуулах, чанарын урамшууллын тогтолцоо бий болгож мөрдүүлэх, ажлын байрыг аттестатчлах зэрэг арга хэмжээ авахын дээр нийлүүлэгчийн чадварыг тогтоож, тэдэнтэй чанарын өндөр түвшингийн төлөө эвсэг ажиллах, худалдан авагчтай хамтран материал, эдэлхүүний тодорхойлолттой чанарын бодит байдлыг тогтмол шалгаж байх нь удирдлагын бүрэлдэхүүний чухал хэсгүүд юм. Статистикийн хяналтын үед гарцын үндсэн шалтгаан нь тогтвортой магадлалын тархалтыг дагадаг ч өөрчлөлтийн шалтгааныг тогтоохдоо ихэвчлэн чанарын статистик хяналтын аргыг ашиглах нь тохиромжтой. Процессын хяналт, шалгалтын цэг, байршлыг дийлэнхдээ материал хүлээн авах, процессын сэжигтэй тодорхой хэсэгт, процессын сэжигтэй тодорхой дамжлагад тогтоон авдаг практик бий. Харин процесс өөрчлөгдсөнөөс бүтээгдэхүүн, үйлчилгээний чанарын тухайн үеийн түвшинг хэмжиж тоог тогтоох, процессын хувирах шинж чанар, хэвийн бус өөрчлөлтийн байршил, цаг агаарын хамаарлыг тогтооход процессын статистикийн хяналтын зуурмаг \график\-ийг хэрэглэнэ. Зориулалтаас хамаарсан хэд хэдэн төрлийн үлгэрчилсэн графиктай өгөгдлийн эгнээг жиших замаар үнэлнэ. Үнэлгээнд хязгаар тогтоох эгнээ босгох үндсэн өгөгдөл нь дундаж хэлбэлзэл болно. Хяналтын графикийн дундаж шугам нь чанарын хэмжээний дундажийг илрүүлэхэд нөлөөлдөг. Чанарын найдвартай байдалд нөлөөлөх хүчин зүйлийг олж тогтоох, чанарын гүйцэтгэлийн түвшинг үнэлэхэд хүлээн зөвшөөрөгдөх түүвэрлэлтийн төлөвлөгөө болон процессын статистикийн хяналтын аргыг өргөн ашигладаг. Үйлдвэрлэлийн менежментийн стратегийн ач холбогдолтой нэг чухал хэсэг бол процессын төлөвлөлт юм. Бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэх, үйлчилгээ явуулах арга, ажлын урсгал, ажилбар, үйл ажиллагааны орцыг нэгтгэсэн процессын төлөвлөлт юм.
Процессын төлөвлөлтийг хоёр шаттай хийх бөгөөд дараах тохиолдолд төлөвлөлт, дахин төлөвлөлтийн шийдвэр гаргах ёстой. Үүнд:

Процессын төлөвлөлт нь капитал багтаамж, нөөцийн уян хатан байдал, босоо интеграци, хэрэглэгчийн оролцоо гэсэн 4 талтай. Капитал багтаамж нь процесс дэх ажиллах хүчний ур чадвар болон тоног төхөөрөмжийн иж бүрдлийг илэрхийлнэ. Нөөцийн уян хатан байдал нь тоног төхөөрөмжийн олон талт ажиллагаа ба хувь хүмүүсийн өргөн хүрээтэй олон төрлийн ажлыг гүйцэтгэхийг тусган харуулсан хэм хэмжээ юм. Босоо интеграци гэдэг нь үйлдвэрлэл, үйлчилгээнд шаардлагатай материал, эсхүл бусдаас авах, нийлүүлэгчтэй гинжин холбоо тогтоох, материал, түүхий эд үйлдвэрлэх шинэ технологи олж эзэмших, хэрэглэгчдэд бүтээгдэхүүнийг хүргэж өгөх зэрэг шийдвэрүүдийн цогц болно. Хэрэглэгчийн оролцоо нь өөртөө үйлчлүүлэх, бүтээгдэхүүн сонгох цаг хугацаа, байршлын харилцаа уялдаа, ажиллагааг зөвшөөрсөн хэмжээ юм. Эдгээр талууд нь өөр хоородоо тодорхой хамаарлаар нөхцөлдөж байдаг. Тухайлбал, капитал багтаамж их бол нөөцийн уян хатан байдал, хэрэглэгчитйн оролцоо бага байх ба харин босоо интеграци их байх жишээтэй. Процессын үйл ажиллагаа, урсгалыг судалдаг, процессыг төлөвлөх, төлөвлөлтийг сайжруулахад гурван үндсэн арга бий. Үүнд: уосгал диаграммын, процесс баганын хүснэгтийн болон олон үйл ажиллагааны баганын хүснэгтийн аргууд болно. Боломжийн ашиг нь үйлвэрлэлийн шууд зардал, бүтээгдэхүүн, үйлчилгээний чанар, бүтээгдэхүүн болон үйлчилгээ үзүүлэх хугацаа, ажлын орчинтой холбоотой нөхцөлд өрсөлдөөнд ялахын тулд байгууллага, аж ахуйн нэгж бүр технологио хөгжүүлэхэд байнгын  анхаарал тавих ёстой. Орчин үед автоматжуулсан иж бүрэн комьпютертэй, дэвшилтэт техник, хэрэгсэл өргөн хэрэглэсэн, оюуны багтаамж ихтэй технологи илүү зонхилох болсноор технологи өөрөө хамгийн давшингуй үйлдвэрлэх хүч болно. Үйлдвэрлэлийн уян хатан байдал, чанар дээшилж нэг шугамаар үйлдвэрлэх, үйлчилгээ олширч хэрэглээний хүрээ өргөжихийн хирээр үнэ, өртөг ч нэмэгдэж байна. Уян хатан технологитой үйлдвэрлэлийн системийн үнэ өндөр болсон ч шинэ бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэх боломжийг нэмэгдүүлж байгаа нөхцөлд техник, технологийн зөв сонголт хөрөнгө, хүч хэмнэх бас нэг голлох эх үүсвэр болсоор байна. Ажлын төлөвлөлтийн арга нь шинжлэх ухааны менежментийн гол бүтээгдэхүүн хэсэг болохынхоо хувьд тухайн ажлыг хийж гүйцэтгэх хамгийн үр ашигтай арга замыг зааж өгдөг. Нарийн тооцоо судалгаатайгаар төлөвлөгдөж сонгогдсон технологийн давуу тал нь суралцах хугацаа богино, ажлын явц хурдан хөдөлмөрийн зардал бага зэргээр харин сул тал нь зарим ажилчид ажлын явцад сул зогсолт хүлээлт бий болгодог, материалын тээвэрлэлт нэмэгддэг, хүмүүсийн зан, харьцааны үр дагавараас болж саад, төвөг гарч болзошгүй. Өндөр мэргэшсэн, дагнан нэг төрлийн ажил хийдэг нь ажилчин мэргэжилтэнд сэтгэлийн гунигийг авчирч цаашид хөгжихөд саад болдог тал бас бий. Ийм сөрөг үр дагавар илэрсэн үед ажлыг нэмэгдүүлэх, ажлыг ээлжилэн гүйцэтгүүлэх, ажлын агуулгыг баяжуулах гэсэн үндсэн гурван аргыг хэрэглэж тэдгээрийг арилгадаг.
Өнөө үед багаар ажиллах тухай өргөн хүрээтэй яригдах болсон. Энэ нь ажлын төлөвлөлтийн нийгмийн болон техникийн онол дээр үндэслэгдэнэ. Асуудал шийдвэрлэх бүлэг нь бүтээмж, чанарын тухай асуудалд задлан шижилгээ хийж судлан шаардлагатай санал бэлтгэн харилцан ярилцаж шийдвэрлэнэ.
Ажлын хэмжилтийн үр дүн бол төлөвлөлтийн гол үзүүлэлт болох тул түүнийг процессын төлөвлөлтийн хувилбаруудыг өөр хооронд нь харьцуулах, хуанлийн төлөвлөгөө боловсруулах, хүчин чадлыг төлөвлөх, үнэ, зардлыг тодорхойлох, гүйцэтгэн гаргах, урамшууллын тогтолцоо боловсруулахад өргөн ашиглана. Ажлын хэмжилтийн мэдээлэл нь ихэнх тохиолдолд үнэлгээ хийх, зардал тооцоход түлхүү хэрэглэгдэнэ. Ажлын стандарт хугацааг тогтоох хамгийн түгээмэл арга бол цаг хугацааг судлах арга юм. Ажлыг эхлээд жижиглэсэн элементүүдэд хуваан ажлын үргэлжлэх хугацааг ажиллалтын үндсэн дээр тодорхойлж стандартаар зөвшөөрөгдсөн хугацаатай жишиж ажилчны ажлын хурдыг тодорхойлно. Аргачлалын хувьд хөдөлмөрийн нормчлолын хрометражийн аргатай бараг адил гэж хэлж болох юм.
Элементийн стандарт гэдэг нь ажлын стандарт бий болгохын тулд мэдээллийн санд цуглуулан хадгалж байгаа стандартын тоон утгын хязгаар болно. Ажлын микро бүрийг хуваан авч санд хадгалан бүрдүүлдэг аргыг дахин тодорхойлох мэдээллийн арга гэнэ. Ажлын элементийн үргэлжилэх хугацаа түүний бүрдэл микро хөдөлгөөнүүдийн хугацааг нэмэх замаар тогтооно. Бүтээгдэхүүний үйлдвэрлэл болон үйлчилгээтэй холбоотой төрөл бүрийн өргөн хүрээтэй үйл ажиллагаанд зарцуулсан хугацааны харьцааг тооцохдоо ажлыг түүвэрлэх замаар гүйцэтгэнэ. Гэхдээ энд олон тооны өгөгдлийг таамаглал дэвшүүлэн авдаг онцлогтой. Үйлдвэрлэл дээрх сургалтын ач холбогдлыг авч үзэх үед үнэ тогтоох, эд ангийг болон орцны материалыг худалдан авах, эсэхийг шийдвэрлэх зорилгоор санхүүгийн хэрэгцээ үнэлэх, үйлдвэрлэлийн календарчилсан төлөвлөгөөнд нийцүүлэхэд шаардлагатай хөдөлмөрийн хэмжээ үнэлэхдээ сургалтын муруйн аргыг хэрэглэнэ. Зарим тохиолдолд бага үнийн стратеги ашигладаг бизнесийн байгууллага, аж ахуйн нэгжүүд үйлдвэрлэлийнхээ хэмжээг нэмэгдүүлснээр нэгжийн зардал, хөдөлмөрийн зарлага бууруулахдаа сургалтын муруйг хэрэглэхээр оролддог явдал гарна. Энэ арга нь маш өндөр зардалтай өрсөлдөгч олонтой зах зээлд нэвтрэн ороход баримталдаг гол арга гэдгийг мэдвэл зохилтой. Хөдөлмөрийн стандартыг бүтээгдэхүүний чанарыг хүлээн зөвшөөрснөөр боловсруулж түүнийгээ цалин, урамшууллын төлөвлөгөө зохиоход ашиглана. Автоматжуулагдсан үйлдвэр бий болсноор ажлын хэмжилтийн үйл ажилллагааг хөнгөвчлөх боломж бүрдэж байгааг өндөр мэргэжлийн ажилчдыг сургах, тэдний ажлын хугацааг тодорхойлох тусгай арга зүй болгох шаардлага гарч болзошгүй юм.