20-р зуунд хот төлөвлөлт гэдэг зүйл бидний хүрээлэн буй орчныг бүхэлд нь өөрчилсөн, нүсэр их ажиллагаатай шийдлийг хэрэгжүүлдэг байлаа. Харин 21-р зуун гарсаар тэрхүү хуучин төлөвлөлтийн арга барилд цоо шинэ эргэлт гаргаж, хотыг хэсэгчлэн шинэчилж, өөрчлөх боломж нээгдсэнээрээ орчин үеийн шинэ хотыг байгуулах их ажлыг хөнгөвчилсөн шилдэг санаа, арга туршлага нэвтэрч байна. “Ирээдүйн хотууд эртний хотуудаас суралцах зүйлс” гэсэн өгүүлэлдээ Жеймс Мур хуучны хотуудын цаг хугацаанаас үл хамаарсан шийдэл, тэдгээр нь өнөөг хүртэл чухал үүрэг гүйцэтгэсээр байгаа тухай онцолсон байдаг.

            2050 он гэхэд дэлхийн хүн амын гуравны хоёр нь томоохон хотуудад амьдарна гэсэн судалгааны дүнг эрдэмтэд гаргасан. Тэдний том хотыг зорин амьдрах болсон шалтгаан нь ерөнхийдөө ижил. Хүмүүс өөрсдийн итгэл найдвараа олж авах, мөрөөдлөө биелүүлэх, амьдралын олон талт үйл ажиллагааны дунд үр бүтээлтэй амьдарч, амжилт гаргахын тулд жижиг хот, тосгодоос холдохыг хүсэх болж.

            Тэгэхээр дэлхий даяар хотжилт хүчтэй өрнөж буй энэ цаг үед хүн ам нь эрс нэмэгдэж байгаа ирээдүйн хотууд шинэ оршин суугчдаа хүлээн авч, тав тухтай амьдралын хэв маягийг нь бүрдүүлэхийн тулд хэрхэн төлөвлөгдөж, зохион байгуулагдах хэрэгтэй вэ гэсэн асуудал тулгарч байгаа юм. Гэхдээ томоохон өөрчлөлт хийж, нүсэр хот төлөвлөлтүүдийг хийсэн өнгөрсөн зууны хот байгуулалтын онолууд нь төгс шийдэл биш гэдэгтэй мэргэжилтнүүд санал нийлэх болжээ.



            Өсөн нэмэгдэж буй оршин суугчдаа хүлээн авах ирээдүйн хотуудыг шинээр төлөвлөхийн тулд хуучны хотуудын төлөвлөлтийг эрс үгүйсгэх шаардлагагүй гэж судлаачид үзэж байгаа юм. Ойрх Дорнодод 2000 жилийн тэртээ байгуулагдсан хотуудад хүмүүс амьдарсаар. Мянган жилийн настай Европын хотуудад ч өнөө хэр хүмүүс оршин сууж л байна. Олон зуун жилийг ардаа орхисон АНУ-ын  Бостон, Филаделфид ч оршин суугчид нь амьдарч л байна шүү дээ.

            Орчин цагийн иргэд олон зууныг элээсэн хуучны загварын байшин, байршил болоод орчны хувьд хуучны хэв маягаа хадгалж, цаг хугацааны шалгуурыг давсан томоохон хотын аль тойрогт амьдрахыг илүүд үзэх болжээ. Тиймээс ирээдүйн хотууд иргэдийн хэрэгцээ шалгуур, хүсэл сонирхлыг харгалзан үзэж, цаашдын төлөвлөлт хөгжүүлэлтээ хийх шаардлага зайлшгүй тулгарч байгаа юм.



            Өнгөрсөн зуунд, хот төлөвлөлтийн онолчид гар утас, автомашин, технологийн бусад дэвшлүүдийг эрхэмлэсэн орчин үеийн хот байгуулахыг эрхэмлэдэг байсан нь нэгэнтээ эрс өөрчлөгджээ. Хэдэн зууны турш алдаж, оносоор тэд өнөөгийн хотуудын стандарт, бодит байдал зэргээс татгалзах нь зөв гэсэн хандлагыг гаргах болсон.

            Дэлгүүр, худалдааны төв, сургууль, олон нийтийн төвүүд, бизнесийн дүүрэг, хэт ачаалалтай авто замд ойр байрлах орон сууц, байшинд амьдрах нь оршин суугчдыг залхааж эхэлжээ.

          Технологийн салбар асар хурдацтай хөгжиж, хүмүүс тэр түүнийг нь гүйцэж чадахаа больж байна. Гэтэл Сэргэн мандалтын үеийн өнгө төрхөө хадгалсан Итали, шинэчлэгдсэн Голланд, аж үйлдвэрлэлийн орон гэгдэх Англи улс өнөө хэр хүмүүсийн сэтгэл зүрхийг татсан хэвээр. Шинэ ажил, өндөр боломж, түншлэл, сэтгэлийн таашаал, эрх чөлөө ба тусгаар тогтнол, хүн төрөлхтний үндсэн хүчин зүйлсийг илэрхийлж чадахуйц нийгмийг эрхгүй мэдрүүлсэн энэ л хуучны хэв маягаа хадгалсаар байгаа улс, хотуудад амьдрахыг хүссэн хүмүүсийн тоо нэмэгдсээр байна.



           Хэрэв 20-р зуун автомашины үе байсан юм бол, 21-р зуун мэдээллийн технологийн эрин болж таарна. Хэрэв машиныг тархалтын хүчин зүйл гэж үзвэл компьютерийн технологи нь түүнээс ч илүү богино наст ургамал гэж хэлж болно. “Google”, “Twitter” гээд технологийн томоохон компаниудын удирдагчид яагаад хотын төв рүү нүүдэг гэж бодож байна? Яагаад гэвэл, тэдний ажилтан, ажиллагсад захын дүүргийн бөглүү хэсэгт бус, хотын төвд амьдрахыг хүсч байна шүү дээ.