Цэвэрлэх байгууламжийн “махыг идсэн”-ий хор уршиг

Цэвэрлэх байгууламжийн “махыг идсэн”-ий хор уршиг
Өнгөрсөн жилийн зун өдийд “Барилга.МН” сэтгүүлийн сурвалжлах багийнхан Төв цэвэрлэх байгууламжаар очоод ирж билээ. Очоод хамраа дарахгүйгээр нэг ч хором болж чадаагүйн дээр ярихтай зэрэгцэн тэр хавийн үмхий үнэр ходоодонд орж байгаа мэт сэтгэгдэл төрж, огиулан бөөлжих шахсаар ихэд хичээж байж сурвалжлагаа дуусгаад буцаж явахдаа бушуухан энэ байгууламжийг шинэчлээсэй, холбогдох хүмүүс анхаараасай  гэх үүднээс өөрийн чадах чинээгээр сурвалжлагаа бичиж суусан санагдана.  /Өмнөх сурвалжлагыг унших --->> ЭНД ДАРЖ/
Мөн Төв цэвэрлэх байгууламжийн ерөнхий инженерийн хэлсэн “Бороо орох үед үерийн уснаас болж ачаалал маань ихсдэг тул зун цагт энэ хэдэн төхөөрөмж маань зогсчих вий гэж айна. Устай байхад засварлах боломжгүй хэдэн техникийн хэвийн ажиллагаа алдагдах вий гэж айна. Ер нь манайх айл хэцүүхэн байна даа. Уг нь манай байгууллагын хашаанд 50га хоосон газар бий. Эндээ  л нэг шинэ цэвэрлэх байгууламж бариад авчих юмсан гэж боддог.” хэмээсэн нь үе үе санагдаж Төв цэвэрлэх байгууламжид ажиллаж байгаа хэдхэн хүний хэрэг биш нийт хүн амын маань тал хувь нь амьдарч байгаа нийслэлийн хэрэг атал шийдэхгүй өдийг хүрсэнд эрхгүй бухимдаж билээ.
1969 онд ашиглалтанд орсноос хойш 1976, 1986 онуудад технологийн өргөтгөл хийсэн ч сүүлийн 30 шахам жилийн турш дорвитой шинэчлэл хийгдэлгүй “Гал унтраах“ хэмжээний жижиг сажиг засваруудыг наашаа гэсэн сайн дурын нийгэмлэг, гадаадын төсөл хөтөлбөрүүдийн хүрээнд хийж үйл ажиллагаагаа зогсоочихгүй өнөөдөртэй золгосон ч техник хэрэгслүүд нь эрээвэр хураавар учир цогц байдлаар ажиллаж чаддаггүй. Солонгос нассос, Дани мотор, Испани шүүлтүүр, мэдээж анх байгуулагдахад нь суурилуулсан 1950-иад оны Оросын тоног төхөөрөмжүүд гээд энд тэндээс цуглуулсан, зүйрлэж хэлбэл “үхрийн бөөр” шиг. Үхрийн бөөр алаг хэдий ч нэг цул тул ажиллагаа нь хэвийн бол энд тэндээс авчирсан сайн муу хэдэн төхөөрөмж нь жигд хэвийн ажиллаж чадахгүй нийслэлийн бохир усыг 60-70 хувийг л цэвэршүүлдэг. Тэнд ажиллаж байгаа хүмүүсийн орчин нөхцлийг бол ярих ч хэрэггүй. Ийм л орчин биднийг угтаж байсан. Өвлийг өнтэй давсан ч энэ зуныг өнгөрөөж чадахгүй болсныг албаны хүмүүс мэдэгджээ.
Төв цэвэрлэх байгууламжийг шинэчлэх тухай яриа миний мэдэхийн 10 гаруй жилийн өмнөөс эхлэлтэй санагдана. энэ байгууламж болохоо байж, хоцрогдож байгаа тухай хэвлэл мэдээллээр үе үе гардаг ч хаданд хашгирах мэт сарниж алга болдог. Муу нэртэй сэтгүүлчид нөхцөл байдлыг хэтрүүлсэн,   сенсаци хөөсөн болоод өнгөрдөг байсан санагдана.
Өнөөдөр болж байгаа бол маргааш болно гэдэг Монгол сэтгэлгээнээс болж энэ байгууламжид ашиглагдаж байгаа тоног төхөөрөмжүүдийг шинэчлэхгүйгээр бас шинээр цэвэрлэх байгууламж барих ажлыг хойшлуулсан бөгөөд ёстой малаар бол “махыг нь идэв”. Төв цэвэрлэх байгууламжийнхаа “махыг идсэний” гайнд бид Туул голдоо бохир усаа асгах болоод байна. Учир нь өнгөрсөн жил биднийг очиход инженерийн санааг зовоож байгаа хэмээсэн устай үед засварлах боломжгүй хэсэг эвдэрч, энэ хэвээр байвал задрах аюулд оржээ.
 Усны тухай хуулинд “бохир усыг цэвэршүүлж байж голын ай сав газар асгана” хэмээсэн байдаг ч цэвэршүүлэх боломжгүй бол хэрхэхийг заагаагүй байдаг. Тэгвэл бохир усаа шууд Туул голд цутгах нь хууль зөрчсөн арга хэмжээ болох нь.
 Монголчууд бид хэзээ дахин ийм алдаа дутагдал гаргадаггүй болох бол!
 

Холбоотой мэдээ