Нийслэлийн Мэргэжлийн Хяналтын Газрын Дэд бүтцийн хяналтын хэлтсийн дарга Н.Гантулгатай хяналт шалгалтын ажлын явц болон барилгын ажил гүйцэтгэхэд гардаг нийтлэг зөрчил дутагдлын талаар ярилцлаа.
 

- Нийслэлийн Засаг даргын Хот байгуулалт, хөрөнгө оруулалтын асуудал хариуцсан орлогч С.Очирбатын баталсан удирдамжийн хүрээнд Нийслэлийн Мэргэжлийн Хяналтын Газар, Нийслэлийн Ерөнхий Төлөвлөгөөний Газар, Нийслэлийн Онцгой Байдлын Газар, Улаанбаатар Цахилгаан Түгээх Сүлжээ, Нийслэлийн Цагдаагийн Газрын хамтарсан ажлын хэсэг иргэдийн амгалан тайван байдлыг хангах, хууль бус үйл ажиллагааг таслан зогсоох үүднээс нийслэлд зөрчилтэй баригдаж байгаа барилга байгууламж болон суурийн газар шорооны ажлуудад хяналт шалгалт хийж байгаа. Шалгалтыг 2015 оны 7 дугаар сарын 01-нээс 7 дугаар сарын 20-ны өдрийг дуустал явуулна. Мэдээж Баяр наадмын өдрүүдэд амарна. 7 дугаар сарын 01-нээс 7 дугаар сарын 10-ны өдрийг хүртэл Баянзүрх дүүргийн нутаг дэвсгэрт баригдаж байгаа 14 барилга байгууламжид хяналт шалгалтын ажил хийлээ. Эдгээрээс 3 барилгын цахилгааныг хязгаарласан. Үүний 2 нь улсын байцаагчийн албан шаардлагыг биелүүлээгүй,  акт гарсан байхад барилгын ажлаа үргэлжлүүлсээр байсан бол нөгөө  нь барилгын ажил эрхлэх тусгай зөвшөөрөлгүй, холбогдох бичиг баримтгүй  бригадаар ажил гүйцэтгүүлж байсан зөрчил илэрсэн. Бусад барилга байгууламжийн хувьд улсын байцаагчийн гаргасан актын дагуу үйл ажиллагаагаа зогсоосон байсан. Нийслэлийн хэмжээнд он гарсаар нийтдээ 78 барилгын ажил зөрчилтэй байгааг НМХГ, НЕТГ бусад холбогдох байгууллагуудын хамтарсан хяналт шалгалтын ажлын явцад тогтоогоод байна. Шалгалтын дүнг Нийслэлийн Засаг даргын Удирдлагын зөвлөлийн хуралд 2 удаа танилцуулснаар тус хурлаас хяналт шалгалтыг үргэлжлүүлэн явуулах шийдвэр гарч гүйцэтгэлийн хяналт шалгалтын ажлыг явуулж байгаа юм.

- Барилгын тухай хуулинд Улсын байцаагчийн эрх хэмжээг тодорхой зааж өгсөн байдаг. Уг хуулиар олгосон эрхийн хүрээнд улсын байцаагч зөрчлийн ангиллаас хамаарч албан шаардлага, акт, дүгнэлт зэрэг эрх зүйн албан шийдвэрүүдийг гаргана. Мөн тухайн барилга байгууламж, ажил үйлчилгээтэй холбоотой инженерийн шугам сүлжээ буюу цахилгаан, дулаан, холбоо, усан хангамжийг хязгаарлах арга хэмжээ авах эрхтэй. Цаашлаад улсын байцаагчийн гаргасан албан шаардлагыг биелүүлэхгүй барилгын ажлаа үргэлжлүүлсээр байвал тухайн харъяалах дүүрэг эсвэл Нийслэлийн Засаг даргад асуудлыг шийдвэрлүүлэхээр санал тавьдаг. Газрын тухай хуулинд орон нутгийн Засаг дарга  өөрийн гаргасан шийдвэрийг цуцлах, барилга бариулахаар олгосон газрын зөвшөөрлыг хүчингүй болгох эрхтэйг заасан байдаг. Тиймээс тухайн барилга байгууламжийн газрын зөвшөөрлийг хүчингүй болгуулах саналыг манай байгууллагаас хүргүүлдэг.

- 2012 онд 89, 2013 оны байдлаар 36,  2014 онд 26  барилга байгууламж зөрчилтэй баригдаж байсныг тогтоосон. НМХГ-аас албан шаардлага тавьж, холбогдох Засаг дарга нарт санал хүргүүлсний үндсэн дээр зөрчлийг арилгуулж, жил ирэх бүр зөрчлийн тоо харьцангуй багасч байсан ч энэ он гарсаар барилга байгууламжийн ажилтай холбоотой зөрчил нэмэгдсэн.

- Учир нь барилга байгууламжийн ажил эхлүүлэх, үргэлжлүүлэх зөвшөөрөл олгох үйл ажиллагаа доголдолтой байна. Мөн барилгын тусгай зөвшөөрөл олгох үйл явц удаашралтай, шалгуур үзүүлэлтүүд нь бодит байдалтай нийцдэггүй, цаашлаад Барилгын Хөгжлийн Төвөөс тусгай зөвшөөрөл олгосон аж ахуйн нэгжүүдийн үйл ажиллагаанд хяналт тавьдаггүй байдлаас болж барилгын ажилтай холбоотой зөрчил нэмэгдсээр байгаа. Түүнчлэн НЕТГ-аас барилга байгууламжийн архитектур төлөвлөлтийн даалгавар, зураг төслийг баталгаажуулдаг. Гэтэл барилга угсралтын ажлын явцын үе шатанд нь тухайн баталгаажуулсан зураг төслийн дагуу гүйцэтгэж байгаа эсэхэд хангалттай хяналт тавьдаггүй. Зарим барилга байгууламж барилгын ажил гүйцэтгэх явцад холбогдох норм дүрэм, стандартыг зөрчих явдал их  байна.

- 2013 онд Нийслэлийн Засаг даргын “Барилгын ажилд илэрсэн зөрчлийг арилгах, гүйцэтгэлд хяналт тавих тухай” захирамж гарсан. Тус захирамжид зарим зөрчилтэй барилгын ажлыг зогсоох, нураах талаар заасан байдаг. Үүний хэрэгжилт хэр үр дүнтэй байгаа вэ?

- Тухайн онд манай байгууллагаас хийсэн хяналт шалгалтын үр дүнд зөрчилтэй 2 барилгыг нураах шийдвэрийг гаргуулж,  үүний дагуу нураах ажлыг зохион байгуулсан.   Нэг нь Чингэлтэй дүүргийн 3 дугаар хорооны нутаг дэвсгэрт “Урт цагаан” үйлчилгээний төвийн хойно иргэн Ц.Дагвадоржийн захиалгаар “Сүмбэр цамхаг” ХХК-ний барьж байсан орон сууцны барилга, нөгөө нь  Баянгол дүүргийн 18 дугаар хорооны нутаг дэвсгэрт иргэн Д.Бямбасүрэнгийн захиалгаар “Нью хакуба” ХХК-ний барьж байсан барилга. Тус 2 барилга анх олгогдсон газрын хэмжээ, батлагдсан зураг төслийн дагуу ажил гүйцэтгээгүй, барилгын ажил эхлүүлэх, үргэлжлүүлэх зөвшөөрөл аваагүй зэрэг зөрчилтэй байсан.  Энэ оны эхний хагасын байдлаар Нийслэлийн мэргэжлийн хяналтын газарт орон сууцны зөрчилтэй холбоотой 153 өргөдөл гомдол иргэдээс ирсэн. Эдгээрээс одоогийн байдлаар зөрчилтэй нь 78 байгааг илрүүлсэн ба үүний 59 нь барилга байгууламж, 19 нь газар шорооны ажил байгаа. Бид хяналт шалгалтын үр дүнг Нийслэлийн Засаг даргын Удирдлагын зөвлөлийн хуралд танилцуулж, хэлэлцүүлсний дараагаар аль барилгад, ямар арга хэмжээ авах тухайгаа нээлттэй мэдээлнэ.

- Өнөөдрийн байдлаар эдийн засаг, бусад боломжоор давуутай иргэн, аж ахуйн нэгж барилгаа түрүүлээд барьчихсан бол хожиж байгаа нь үнэн. Дараа нь баригдах гэж байгаагаа хажигладаг байдал харагдаад байгаа. Манай байгууллагад ирдэг өргөдөл гомдлуудыг судлаад үзэхэд ихэнхи хувь нь энэ төрлийн зөрчил байдаг. Бид асуудлыг шийдэхдээ тухайн барилгуудын зураг төсөл, архитектур төлөвлөлтийн даалгавар аль нь цаг хугацааны хувьд түрүүлж батлагдсан бэ гэдгийг шалгуур болгодог. Түүнээс биш барилга байгууламж эхэлж баригдаж, ашиглалтанд орох нь давуу тал болохгүй. Мөн эрх бүхий байгууллагууд аливаа барилга байгууламжийн зураг төслийг батлах, барилгын ажлын зөвшөөрлийг олгохдоо зэргэлдээх барилга байгууламжийн зураг төсөлтэй заавал уялдуулж байх шаардлагатай. Жишээ нь хоёр барилгын хоорон дахь зай норм стандартыг хангахгүй байхад зураг төслийг нь батлаад өгчихдөг. Тэгэхээр дараагийн барилга байгууламж баригдаад эхлэхээр өмнөх барилгынх нь цонхыг хааж таглаад бөөн асуудал үүсгэдэг. Энэ мэтчилэн асуудал хаа хаанаа байна. Тиймээс орон сууцны хороолол дунд баригдах барилга байгууламжийн зураг төслийг батлах, барилгын ажил эхлүүлэх, үргэлжлүүлэх зөвшөөрөл олгохдоо холбогдох байгууллагууд нь хууль дүрэм, норм норматив, стандартаа барьж ажиллах хэрэгтэй байна. Манай байгууллагаас энэ тал дээр мөн хяналт тавьж ажиллаж байгаа. Хяналт шалгалтын явцад хууль дүрэм зөрчиж зөвшөөрөл олгосон, норм стандартаа хатуу мөрдөж ажиллаагүй зөрчлүүд илэрсэн. Өнгөрсөн онд л гэхэд барилга, орон сууцны хууль, дүрэм, норм, стандартыг  зөрчсөн төрийн албан хаагчийн зөрчлийг арилгуулах тухай 12 албан бичгийг НЕТГ болон НЗДТГ-т хүргүүлсэн. Харамсалтай нь нэг ч албан тушаалтанд арга хэмжээ авсан талаар хариу бидэнд ирээгүй.

- Харьцангуй сайжирч байгаа. Хөдөлмөрийн аюулгүй байдлыг хангах, барилгын талбайн зохион байгуулалтыг
сайжруулах тал дээр ахиц байна. Нийтлэг зөрчлүүд байгаа ч хууль дүрмээ чанд мөрдөх, норм стандартаа барьж ажиллах тухайд дотоод зохион байгуулалт сайтай, салбартаа үлгэр жишээ болохуйц олон барилгын аж ахуйн нэгж  байгаа. Тэгэхээр иргэдийнхээ эрүүл аюулгүй байдлын төлөө барилгын компаниуд маань улам хичээж, сайн ажиллана гэдэгт итгэлтэй байна.

Ярилцсан Б.Цолмонтуяа