Усны үнийг ялгавартайгаар нэмэх саналыг Засгийн газраар хэлэлцүүлнэ

Усны үнийг ялгавартайгаар нэмэх саналыг Засгийн газраар хэлэлцүүлнэ

        Нийслэлийн удирдлагын зөвлөлийн ээлжит хуралдаанаар “Ус сувгийн удирдах газрын алдагдал, зээлийн өр, усны үнийн тухай” асуудлыг хэлэлцлээ.

            Ус сувгийн удирдах газрын дарга С.Үнэн танилцуулахдаа ”Ус сувгийн удирдах газар нь нийслэлийн 1,2 сая гаруй иргэн, аж ахуйн нэгж байгууллагыг цэвэр, бохир усаар хангах үйл ажиллагааг хариуцдаг нийслэлийн томоохон агентлагийн нэг бөгөөд олон жил хуримтлагдсан гадаадын зээл, өр, торгууль, алдагдалтай ажиллагаа, усны бодлогогүйгээс шалтгаалан өнөөдөр санхүүгийн хувьд ихээхэн хүнд нөхцөл байдалд хүрээд байна. 2013 оны 11 сарын 30-ны байдлаар 1998-2004 онд хэрэгжсэн Нисэх, Яармаг, Шархад, Хайлаастын гэр хорооллын шугам хоолой, насосны станц, ус түгээх байр, 10 усны машины НААСТ-1 төсөл, 2005-2012 онд хэрэгжсэн НААСТ-2  төслийн Дэлхийн банкны зээл, зээлийн хүүгийн өрөнд 41.0 сая доллар буюу 71,6 тэрбум төгрөг, Төв цэвэрлэх байгууламжийн тоног төхөөрөмжийг сайжруулах Испанийн вант Улсын зээл, зээлийн хүүгийн өрөнд 1807 сая евро буюу 44.2 тэрбум төгрөг гээд нийт 115,7 тэрбум төгрөгийг дээрх 2 төслийн зээл, зээлийн хүүнд төлөх шаардлагатай байгаа. Энэ өрнөөс 40,6 тэрбум төгрөг нь зээлийн хугацаа хэтэрсэн өр байгаа юм. Цаашид төлөлтийг яаралтай шийдвэрлэхгүй бол өдөр бүр хүү, хүүгийн торгууль тооцогдож байна. Дараагийн асуудал нь одоогийн мөрдөгдөж буй усны үнийн тарифийг ялгавартайгаар нэмэх шаардлагатай байна. Нэг литр цэвэр усыг гэр хорооллын иргэд 1 төгрөг, орон сууцны айл 25 мөнгө, НӨАТ-аа нэмвэл 29 мөнгө, Спирт, архи, пиво, ундаа, усны үйлдвэр, машин угаалгын газрууд, Ноос, ноолуур, арьс шир, өлөн гэдэс боловсруулах үйлдвэрүүд 55 мөнгөөр худалдаж авдаг бол нэг литр бохир усны төлбөрт 15-60  мөнгө төлдөг. Үйл ажиллагаагаа сайжруулах зорилгоор авсан гадаадын зээлийн өр дээр сүүлийн 5 жил өөрчлөгдөөгүй усны тариф мөрдөгдөж байгаагаас Ус сувгийн удирдах газар нь жил бүр 10 орчим тэрбум төгрөгийн алдагдалтай ажиллаж байна. Тиймээс гэр хорооллын иргэдээс бусад иргэн, аж ахуйн нэгж, ялангуяа байгаль, хөрсний бохирдолд ноцтойгоор нөлөөлж, төв цэвэрлэх байгууламжийн ачааллыг нэмэгдүүлж буй ноос ноолуур, арьс ширний үйлдвэр, цэвэр усыг их хэмжээгээр хэрэглэдэг спирт, архи, пивоны үйлдвэрүүдийн усны ашиглалтын тарифыг ялгавартайгаар нэмэх саналтай байгаа юм. Эдгээр асуудлуудыг яаралтай шийдвэрлэхгүй бол манай байгууллагын үйл ажиллагаа санхүүгийн уналтад орохоос гадна Улаанбаатар хотын усны хангамжийн асуудал зогсох эрсдэл бий болоод байна. Үүсээд байгаа нөхцөл байдлыг харгалзан үзэж өр, зээлийн төлбөрийг төлөх, цэвэр, бохир усны үнийг нэмэгдүүлэх асуудлыг Монгол Улсын Засгын газарт шийдвэрлүүлэхээр санал оруулах хүсэлтэй байна” гэлээ.

               Цэвэр, бохир усны үнийн тарифийг өөрчлөх асуудлыг Хот, суурины ус хангамж, ариутгах татуургын ашиглалтад, үйлчилгээг зохицуулах зөвлөл хуулийн дагуу Шударга өрсөлдөөн хэрэглэгчийн төлөө газарт /ШӨХТГ/ санал хүргүүлж зөвшилцөн шийдвэрлэдэг байна. 2012 оноос хойш Хот, суурины ус хангамж, ариутгах татуургын ашиглалтад, үйлчилгээг зохицуулах зөвлөлд үнийн тарифийг нэмэх талаар удаа дараа санал хүргүүлж байсан ч шийдвэрлэхгүй байсаар өнгөрсөн 8-р сард үнийн тарифийг өөрчлөх тогтоол гаргасан боловч ШӨХТГ-аас өрсөлдөөний тухай хуулийн холбогдох заалтыг зөрчиж байна гэж үзэн хүчингүй болгох шаардлага хүргүүлжээ. Түүнээс хойш энэ асуудал шийдэгдэхгүй байсаар өнөөдрийг хүрсэн байна.

           Хуралдааны үеэр Хот, суурины ус хангамж, ариутгах татуургын ашиглалтад, үйлчилгээг зохицуулах зөвлөлийн дарга Ч.Эрдэнэчимэг “ШӨХТГ нь манайхаас цэвэр, бохир усны үнийг нэмэгдүүлэх талаар гаргасан тогтоолыг холбогдох хуулийг зөрчиж байна гэж үзэж, хүчингүй болгох шаардлага хүргүүлсэн. Үүний дагуу бид усны үнийг нэмэгдүүлэх боломжгүй болоод байна. Гэвч ШӨХТГ нь тус шийдвэрийг үгүйсгэж, хориг тавьж байгаа нь өөрөө хууль зөрчсөн үйлдэл” гэсэн юм.

            Ус сувгийн удирдах газрын дарга С.Үнэн “Тус шийдвэрийг цуцлах шаардлага хүргүүлсний дараа бид ШӨХТГ-ын дарга О.Магнайтай уулзсан. Үүсээд буй нөхцөл байдлаа танилцуулж, харилцан ойлголцсон гэж бодож байна. Гэхдээ өнөөдрийг хүртэл шийдэгдэж чадахгүй байгаа учраас Засгийн газарт санал оруулахаас өөр арга байхгүй нь” гэлээ. 

            Нийслэлийн Засаг дарга “Өнөөдөр хэн нэгэн улс төрчийн ард түмнээс оноо авах гэсэн үйлдлийн үр дүнд Улаанбаатар хотын 1,2 сая гаруй иргэдийг цэвэр, бохир усаар хангадаг байгууллага өдөр бүр алдагдалтай ажиллаж, цаашид усны хангамжийг хийхэд  хүндрэл учрах аюул нүүрлээд байна. Тиймээс энэ асуудлыг шийдвэрлүүлэхээр Засгийн газарт санал оруулж, хойшлуулснаас шалтгаалан үүссэн алдагдалд хэн хариуцлага хүлээхийг хуулийн дагуу шийдвэрлүүлэх хэрэгтэй” гэв.

           Нийслэлийн удирдлагын зөвлөлийн гишүүд хэлэлцээд “Цэвэр, бохир усны тарифт өөрчлөлт оруулахдаа нэг зарчим, томъёо, үндэслэлийг баримтлах, цаашид усны талаар нэгдсэн бодлоготой болох шаардлагатай гэж үзсэн бөгөөд Ус сувгийн удирдах газраас тавьсан 2 саналыг Монгол Улсын Засгийн газарт оруулж, ШӨХТГ-аас гаргасан хууль бус шийдвэрээс үүссэн алдагдал, хохирлыг чухам аль газар барагдуулах талаар хуулийн байгууллагад хандан тогтоолгох” шийдвэрийг гаргажээ.

Холбоотой мэдээ