Батлан хамгаалах яамны харъяа  “Бага баян” төрийн өмчит үйлдвэрийн газар нь Улаанбаатар хотоос 33 км–т орших Бага Баян хэмээх байгалийн үзэсгэлэнт ногоон бүсэд оршдог. Энэхүү  цэргийн амралт нь анх 1931 онд Бүх цэргийн жанжин Г.Дэмидийн тушаалаар “Цэргийн дарга нарын бие сайжруулах газар” нэртэйгээр байгуулагдсан улсдаа ууган амралт юмбайна.Харин 2011 онд уг амралтын газрыг түшиглэн НҮБ-ын энхийг санхиулах үйл ажиллагаанд оролцсон офицер, ахлагч, гэрээт цэргийн алба хаагчид болон тэдний гэр бүл, ахмад дайчдад зориулсан гурван одтой “Энхийн төлөө цогцолбор”-ыг байгуулжээ.  Тус  цогцолборыг БХЯ-ны 100 жилийн ойн хүрээнд  БНХАУ-ын 8,4 тэрбум төгрөгийн буцалтгүй тусламжаар “Beijing Construction Engineering Group” барьсан байна.  

          Тухайн үед цогцолборыг бие даасан инженерийн дэд бүтэц, байгаль орчинд халгүй, эко техно­логийн халаалтын зуухгэх мэт хамгийн сүүлийн үеийн дэвшилтэт технологийг ашигласан гэж магтаж байсан ч бодит байдал дээр байгалийн эсрэг шийдэл ашигласан цогцолбор болжээ. “Энхийн төлөө цогцолбор” төв нь эн­гийн, дээд зэрэглэлийн гэсэн 51 өрөө­тэй, 200 хүн хүлээх авах хүчин чадалтай бөгөөд өвөл зунгүй ажилладаг. Харамсалтай нь жилийн дөрвөн улиралд тус амралтын газар амарч тухалж буй энэ олон хүний бохир Сэлбэ голын эх рүү цутгаж байна. “Энхийн төлөө цогцолбор“ байрлах Бага баян уулын амнаас Сэлбэ голын савыг усаар тэтгэдэг 3 бяцхан горхи урсдаг бөгөөд эдгээр горхины нэгдсэн урсац руу цэргийн амралтын цэвэрлэх байгууламжийн бохирын хоолойг шууд холбожээ. Үүнээс гадна цэвэрлэх байгууламжаас гарсан бохир далангаа давж халин ойр орчныг бохирдуулдаг гэнэ. Энэ бохир ус урссаар Сэлбэ гол руу цутгаж, дээрээс нь машин тэргээ угаах гэсэн увайгүй нэг хэсэг нь нэмж бохирдуулсаар. Цэргийн амралтын цэвэрлэх байгууламж Сэлбэ голыг бохирдуулж байгаа талаар сайн санаат иргэд өчнөөн гомдол шүүмжлэлийг холбогдох төрийн байгууллагад тавьдаг ч өдийг хүртэл хэн ч авч хэлэлцдэггүй гэнэ. Мэргэжлийн хяналтын байгууллага очиж шалгасан нэртэй ч ямар нэгэн байдлаар амыг нь үдээд явуулдаг ажээ. Төрийн харъяалалтай байгууллага нь байгаль орчиндоо ингэж хатуурхаж байхад гадныхан дураар авирлах нь аргагүй биз дээ.

      Сэлбэ голыг бий болгодог уулын 12 орчим горхи урсдаг байснаас хүний буруутай үйл ажиллагаанаас болж одоо ердөө л хагас нь арай ядан урсаж Сэлбэ голыг үүсгэдэг болжээ. Одооноос энэ байдалд анхаарлаа хандуулахгүй бол хэдхэн жилийн дараа Сэлбэ гэж гол урсдаг байж билээ гэж яриад сууж байх вий дээ. Эцэст нь сануулахад бид бүтээн байгуулж байгаа нэрээр байгаль орчноо сүйтгэхээ болъё.

Цэргийн амралтын цэвэрлэх байгууламжаас гарсан бохир

 Бохир ус горхи руу урсаж байгаа нь

Сэтгүүлч Б.Цолмонтуяа