Барилгын салбарын хөдөлмөр эрхлэлтийн тогтвортой байдал

Барилгын салбар нь Монгол Улсын эдийн засгийн гол тулгуурын нэг бөгөөд дэд бүтэц, орон сууц, нийтийн барилга байгууламжийн бүтээн байгуулалтаар хөгжлийг дэмждэг. Гэвч энэ салбарт түр зуурын, улирлын шинжтэй, богино хугацааны гэрээт ажлын байр давамгайлж байгаа нь ажилчдын тогтвортой хөдөлмөр эрхлэлт, урт хугацааны карьер төлөвлөлтөд сөргөөр нөлөөлж байна гэж үзэж байна.

Барилгын салбар нь эдийн засгийн болон төсвийн хэлбэлзэлд ихээхэн мэдрэг тул ажлын байрны тогтвортой байдалд сөргөөр нөлөөлдөг. 2025 оны байдлаар энэ салбарын ажиллах хүчний 57.5% нь түр гэрээт ажилчид байсан нь урт хугацааны хөдөлмөрийн харилцаа тогтоох боломж хязгаарлагдмал байгааг илтгэж байгаа юм. (ҮСХ). 

Хөдөлмөр эрхлэлтийн тогтвортой байдал нь ажилтанд эдийн засаг, нийгмийн баталгаа бүрдүүлж, мэргэжлийн өсөлтөд чухал нөлөөтэй байдаг (ILO, 2021). Мөн тогтвор суурьшилтай ажиллах нь орлого тогтвортой байхаас гадна ур чадвар хөгжүүлэх, ажлын байрны аюулгүй байдалд дасан зохицох, сэтгэл зүйн тогтвортой байдлыг хангаж сэтгэл ханамж, бүтээмжийг нэмэгдүүлж, осол гэмтлээс сэргийлэх нөхцөл бүрдүүлдэг. (ХНХЯ, 2023). 

Түр ажлын хэлбэр нь орлогын тогтворгүй байдал, нийгмийн баталгааны сул тал, ур чадвар хөгжүүлэх боломжийг хязгаарладаг. ҮСХ-ны (2024) судалгаагаар нэг байгууллагад тогтвортой ажиллагсдын 82% нь ажлаасаа сэтгэл ханамжтай байгааг харуулсан бол гэрээт ажилчдын дунд энэ үзүүлэлт 45% байв. Энэ нь тогтвортой ажил эрхлэлт нь ажил олгогч, ажилтны харилцан итгэлцэл, хамтын ажиллагааг бэхжүүлдгийг нотолж байна.

Мөн байнгын ажлын байртай ажилчид байгууллагын сургалт, карьерын ахицын боломжийг илүү үнэлдэг бөгөөд энэ нь бүтээлч байдал, мэргэшил, төслийн чанарт эерэг нөлөө үзүүлж, салбарын тогтвортой хөгжилд хувь нэмэр оруулдаг (МҮЭХ, 2023) 

Монгол Улсын барилгын салбар дахь ажлын байрны тогтвортой байдал ба карьерын уялдаа