Британийн уран бүтээлч Софи Смолхорнийн уран бүтээлийн санаагаа олсон санамсаргүй явдал, түүнийгээ хөгжүүлсэн эрэл хайгуулын талаар Interior design сэтгүүлд өгсөн ярилцлагыг орчуулан хүргэж байна 

“Би бүтээлч байхыг хүсээгүй цаг үеэ санадаггүй” хэмээх үг нь зүгээр нэг уран зохиолын хэллэг бус, түүний амьдралын үнэн дүр төрх. Түүний эцэг, эх нь аж үйлдвэрийн болон нэхмэлийн дизайнерууд байсан бол Софи багадаа Монтессори сургуульд суралцаж байхдаа өнгө, хэлбэр, хэмжээсийн мэдрэмжийг модон тоглоомоор дамжуулан багаасаа эзэмшжээ. Энэ мэдрэмж өнөөгийн уран бүтээлд нь гүн шингэсэн байна. Түүний бүтээлүүд – өнгө өнгийн геометр хэлбэр бүхий ханын жижиг баримлууд – бага насны хүүхдийн танин мэдэхүйн тоглоомуудын боловсронгуй хувилбар мэт.Уран бүтээлч Софи Смолхорн өөрийн Лондон дахь студидээ, ард нь Designtex компанид зориулан бүтээсэн “Ribbon” нэртэй бүрээстэй даавууны загвар байрлана. Энэхүү бүтээл нь түүний нэхмэлийн дизайны анхны оролдлого юм.

Гэсэн ч Смолхорн анхнаасаа уран бүтээлч болохоор зорьж байгаагүй. Брайтоны их сургуульд “Мод, Металл, Керамик ба Хуванцар” хөтөлбөрт суралцаж төгссөний дараа мод болон давирхайгаар хийсэн тавилга урлаж эхэлжээ. “Эдгээр нь уран баримлын шинж чанартай, өдөр тутмын хэрэглээ багатай байсан” хэмээн тэр дурджээ. Гол онцлог нь өнгөний зохицол байсан бөгөөд хаягдал материалаар хийсэн бүтээлүүдээ заримдаа борлуулдаг байв. Харин нэгэн галерей түүний ажлыг уран баримал хэмээн дүгнэснээр тэр өөрийгөө уран бүтээлч гэдгээ хүлээн зөвшөөрч эхэлжээ.

Смолхорны анхны томоохон захиалгууд нь Японы нэртэй Comme des Garçons загварын брэндийн Токио дахь салбарт зориулсан суурин инсталяци байсан бөгөөд энэ нь түүний хамгийн анхны том хэмжээний бүтээл байжээ. Энэ төсөл түүнд танилын хүрээгээ тэлэх, олон шинэ хамтын ажиллагааны үүд хаалгыг нээжээ. Тухайлбал, Populous Architects студитэй хамтран 2012 оны Лондоны Олимпын стадионы гадна 56 төрлийн өнгө бүхий туг бүтээсэн талаараа онцолсон юм. Сүүлийн үед тэрбээр Designtex компанитай хамтран “Ribbon” нэртэй даавууны загвар гаргасан нь түүний анхны нэхмэлийн чиглэлийн ажил боллоо.

Уран бүтээлийн шинэ чиглэл: Ribbon

Та 30 гаруй жилийн турш уран баримал, торгон хэвлэл чиглэлээр ажилласан хэрнээ өмнө нь нэхмэл эдлэлийн загварт орж байгаагүй. Яагаад одоо гэж?

Би компьютер дээр ажиллах дургүй. Дижитал өнгөтэй харьцах нь надад хиймэл санагддаг учраас дижитал хэвлэлийн хязгааргүй боломж нь дарамттай санагддаг. Тиймээс Designtex-ийн бүтээлч захирал Сара Балдери анх надтай холбогдоход би жаахан эсэргүүцэж байлаа. Харин Ковидын дараа дахин холбогдож, саналаа маш тодорхой тавьсанд нь зөвшөөрсөн. Утсан дээр ажиллах нь төсөөлснөөс илүү туршлага болсон. Тэд надад чөлөөтэй сэтгэх орон зай олгосон. Харин хамгийн хэцүү нь бүтээлээ хийж эхлэх, бүтээл рүүгээ нэвтрэх эхлэлээ олох байлаа. Би даавуу, хээ, давталт, хэмжээ зэргийг 3D орон зайд өөрөөр төсөөлдөг.

 “Ribbon” хээний санаа хаанаас төрөв?

Би Викториа ба Альбертын музейгээр хэсэж яваад нэг хөөрхөн паалантай тамхины хайрцаг олж харсан. Түүн дээр долгионтой туузны хээ байсан. Би ер нь туузанд дуртай. Тэгээд л энэ санааг хөгжүүлэхээр шийдсэн.

Энэ санааг хэрхэн хөгжүүлсэн бэ?

Энгийн цаас, өнгийн ацетат ашиглан тоглоом тоглож байгаа юм шиг л сэтгэж эхэлсэн. Муруй, нугалаа, эргэлт зэргийг ашиглан анхны санаагаа үүсгэж, дараа нь дижитал болгож хувиргасан. Эхэндээ жижиг байсан ч Designtex-ийн санал болгосноор хэмжээг нь томруулсан нь надад маш их таалагдсан. Үр дүн нь хүчтэй, график шинжтэй, их жүжиглэлттэй хээ бий болсон.

Тууз нь хатуу нэг өнгөтэй биш, харин параллель зураасуудаас бүрддэг. Энэ санаа анхнаасаа байсан уу?

Тийм ээ, би анхнаасаа л туузны энэ эргэлтийг давхар өнгөөр давхарлан бий болгохыг зорьсон. Энэ нь надад торгон хэвлэлийн үеэр гардаг өнгөний давхцал, гурав дахь өнгө үүсэх мэдрэмж өгдөг. Энэ бол надад хүч, хөгжилтэй мэдрэмж төрүүлдэг график элемент. Энэ загварын “Flat Ribbon” нэртэй хатуу өнгөт хувилбар нь Designtex-ийн цахим платформоор ханын цаас/обой/ болгон захиалах боломжтой.

Хоёр хэмжээст ба гурван хэмжээст бүтээлүүдийн уялдаа

Таны хоёр хэмжээст ажил болон уран баримлуудын хоорондын уялдаа холбоо юу вэ?

Маш их холбоо бий. Миний бүх бүтээлүүд нь хатуу ирмэгтэй, геометр хэлбэртэй байдаг. Би торгон хэвлэлээр хурдан санаа гаргаж, тоглоом шиг сэтгэдэг. Гурван хэмжээст бүтээлд би тунгалаг өнгөнүүдийг давхарлаж чаддаггүй, харин хэвлэлийн ширээн дээр ажиллах нь яг л зурж байгаа юм шиг л байдаг. Ингэж бий болсон өнгөний хослолоо би уран барималдаа ашигладаг. Таван өнгөтэй бүтээл дээр 10 удаа будах тохиолдол ч гарна. Сэтгэлд нийцсэн тэнцвэрт байдал олтол нь ажиллана. Энэ бол цэвэр зөн совин.

Брэндүүдтэй ажиллахад туршлага тань хэрхэн ялгаатай вэ?

Зарим брэндүүд өнгийг маш ухаалаг, зоригтой ашигладаг. Би санаа нийлдэг брэндүүдтэй хамтран ажиллах дуртай. Жишээ нь COS миний ажлыг дэмжиж, дэлхийн таван том салбар дэлгүүрт зориулсан цонхны инсталяци захиалсан. Би тэдэнд зориулж том хэмжээтэй, өнгөний уур амьсгал бүрдүүлсэн хэлбэр бүтээсэн. Зарим уран бүтээлчид бүтээгдэхүүнтэй холбохоос зайлсхийдэг байж магадгүй, харин надад энэ нь таалагддаг.