Сүүлийн жилүүдэд барилгын салбар технологийн дэвшлүүдийн ачаар огцом өөрчлөгдөж байна. Эдгээр технологиуд нь барилгын бүтээмжийг нэмэгдүүлэх, зардлыг бууруулах, аюулгүй байдал болон тогтвортой хөгжлийг дэмжих зэрэг олон давуу талтай. Дэлхийн улс орнуудад барилгын салбарт амжилттай нэвтэрч буй зарим дэвшилтэт технологиуд болон Монгол Улсад хэрхэн хэрэгжиж буй жишээнүүд,

1. 3D хэвлэх технологи (3D Printing for Construction)

3D хэвлэх нь барилгын салбарт эрс шинэчлэл авчирч байна. Барилгын бүтээцийг газар дээр нь 3D принтер ашиглан хэвлэснээр хугацаа хэмнэж зардал мэдэгдэхүйц бууруулах боломжтой. АНУ-ын ICON, Данийн COBOD зэрэг компаниуд энэ технологийг амжилттай туршиж, барилга барих хугацааг хэдхэн хоногт багтааж чаджээ.

Монгол дахь жишээ: Одоогоор Монголд 3D хэвлэх технологи өргөн хэрэглээнд нэвтрээгүй ч, зарим стартап компаниуд, инженерүүд судалгаа хийж, анхны туршилтын хувилбар байдлаар туршиж эхлээд байна.

2. Хиймэл оюун ухаан ба өгөгдөлд суурилан таамаглах  (AI & Machine Learning)

AI ашиглан барилгын төслүүдийг илүү оновчтой, үр дүнтэй төлөвлөх боломжтой. Төсөв, хугацаа таамаглах, барилгын талбайн камерын бичлэгт үндэслэн аюулгүй байдлын эрсдэл илрүүлэх, интерьер дизайны шийдэл гаргах зэрэг олон хэрэглээ бий.

Монгол дахь жишээ: Интерьер дизайны салбарт хиймэл оюун ухаан ашиглаж эхэлсэн бөгөөд зарим архитектурын студи ChatGPT, Midjourney зэрэг AI хэрэгслүүдийг ашиглан өгөдлөө өгөн анхны санаагаа гаргадаг болсон. Мөн төсөв тооцооны AI систем турших ажил хийгдэж байна.

3. Барилгын мэдээллийн загварчлал (BIM - Building Information Modeling)

BIM нь архитектур, бүтээц болон инженерчлэлийн мэдээллийг нэг дор төвлөрүүлсэн загварчлалын арга юм. Энэ нь зураг төслийн алдааг бууруулж, бүх оролцогч талуудын хооронд илүү үр дүнтэй харилцаа холбоо бий болгодог. Түүнчлэн төсөв, материал, цаг хугацааны тооцооллыг бодитой болгодог.

Монгол дахь жишээ: Зарим томоохон зураг төслийн байгууллагууд болон гүйцэтгэгч компаниуд BIM технологийг нэвтрүүлэн ажиллаж байна.

4. Роботжуулалт ба автоматжуулалт

Барилгын салбарт хүний хөдөлмөрийг орлох автомат машинууд, робот техникүүд нэвтэрч байна. Жишээ нь, тоосго өрөгч робот, автомат гагнуурын машин зэрэг нь ажлын хурд нэмэн, хөдөлмөрийн аюулгүй байдлыг сайжруулж байна.

Монгол дахь жишээ: Роботжуулалт одоогоор анхан шатандаа байгаа ч, барилгын материалын үйлдвэрүүдэд автомат үйлдвэрлэлийн шугам ашиглах нь нэмэгдэж байгаа. Мөн зарим барилгын талбайд дрон ашиглан хяналт шалгалт хийдэг болжээ.

5. Ухаалаг мэдрэгчүүд ба IoT (Internet of Things)

IoT технологийн тусламжтайгаар барилгын талбайн орчныг бодит цагийн горимоор хянах боломжтой болсон. Температур, чийгшил, чичиргээ зэрэг үзүүлэлтүүдийг хянах замаар ослоос урьдчилан сэргийлэх, материалын чанарт хяналт тавих боломж бүрдэж байна.

Монгол дахь жишээ: Зарим шинэ орон сууцны төсөлд ухаалаг мэдрэгч, гэрийн автоматжуулалтын систем (smart home) ашиглаж эхэлсэн. Тухайлбал, ухаалаг халаалт, гэрэлтүүлэг, усны хэрэглээний хяналтын шийдлүүд нэвтэрч байна.

6. Тогтвортой хөгжлийн технологи, ногоон шийдлүүд

Барилгын салбар байгаль орчинд ээлтэй, тогтвортой хөгжлийг дэмжих чиглэлд идэвхтэй хөгжиж байна. Нарны эрчим хүч ашиглах, ус дахин боловсруулах систем суурилуулах, дахин боловсруулсан материал ашиглах зэрэг нь экологийн ул мөрийг бууруулахад хувь нэмэр оруулж байна.

Эдгээр технологиуд нь зөвхөн барилгын процессыг хялбарчлаад зогсохгүй, бүтээн байгуулалтын чанар, аюулгүй байдал, тогтвортой байдлыг шинэ түвшинд хүргэж байна. Монголын барилгын салбар ч эдгээр чиг хандлагад нийцэн алхам алхмаар технологийн шинэчлэлд оролцож буй нь ирээдүйд олон боломж нээх төлөвтэй байна.