Дулаан дээл өмсч, хөлөндөө эсгий бойтог угласан хүмүүс байшин дотроос гарч ирнэ. Хотын захын гэр хорооллын хашаанд амьдрагсад гэж эндүүрэв ээ. Орон сууцны байрнаас ийм хүмүүс гарч ирж байна. Хүйтний эрч чангарч өвлийн улирал хаалгаар ороод ирсэн энэ цаг үед шүү дээ. Энэ бол нийслэлийн Сүхбаатар дүүргийн гуравдугаар хороонд байрлах 18 дугаар байрны дүр зураг. Чухам юунаас болж дулаан шахахгүй байгааг нь мэдэхгүй ч тэнд амьдардаг хүмүүсийн хэлж байгаагаар жил гаруйн өмнөөс ингэж зутруу өвөлждөг болсон гэх.

“Мэдэхгүй ээ. Дээгүүр ямар байдаг юм бол. Манай давхарт бол гайгүй байдаг. Харин өнгөрсөн хоёр, гурван жилийнхийг бодвол өвөл нэлээд даардаг болсон. Ялангуяа өнгөрсөн жилийн өвөл бол даарсан. Харин дээр давхаруудад салхины хүч хүчтэй байдаг болохоор даардаг байж магадгүй. Халаалт бол бүлээн л байгаа тийм ч дулаан биш” гэж 18 дугаар байрны оршин суугч н.Даржаа ярьж байсан юм. Ганц энэ хүн ингэж яриад байна уу гэвэл үгүй. Энэ байрны дийлэнх оршин суугчдын шүдний өвчин болсон зүйл нь байрны дулаалга ажээ. Өмнө нь энэ байрны урд болоод ойр хавийнх нь газарт барилга бариагүй байжээ. Тэр үедээ бол халаалт нь зүгээр байсан гэдэг. Харин зургаан жилийн өмнөөс ойр хавынх нь газарт барилга барьж эхэлжээ. Мэдээж хэрэг шинэ байр дулааны болоод цахилгаан сүлжээтэй холбогдох ёстой учраас холбох хэрэг гарсан байна. Ингээд хуучин таван айлын дунд хэрэглэх байсан дулаан болоод цахилгааны сүлжээтэй ойр хавьд нь баригдсан дөрөв, таван барилга холбогдох болсон ажээ. Өмнө нь таван барилга дулааны шугам хэрэглэдэг байсан бол одоо арав гаруй барилга дундаа хэрэглэдэг болсон гэсэн үг  л дээ. Гэвч шинээр баригдсан барилгууд салхивчаа нээн, тагтныхаа цонхыг үл мэдэг нээсэн байх ажээ.

Яагаад ийм байгааг албаны хүмүүсээс тодруулахад бурууг хуучин барилгуудад тохно. Учир нь бараг хорь гаруй жилийн өмнө ашиглалтанд орсон эдгээр барилгын дулааны шугам нь нэлээд гэмтэлтэй байдаг гэх. Гэвч тэрхүү дулааны шугамыг жил бүрийн хавар янзалж, засдаг гэж оршин суугчид нь баталж байна. Дээрээс нь байрны мөнгөн дээр нь халаалтны мөнгийг бүтнээр нь авдаг ажээ. Энэ тухай байрны иргэд хороо, дүүрэгтээ ханддаг хэдий ч дорвитой ажил хийдэггүй юм байна. Ийнхүү  нэг хорооны ганцхан хүүхдийн талбайн цаана байрлах яг ижилхэн хоёр барилгын нэг нь хүйтэнд зутарч, нөгөө нь халуунд давчдаж сууна.

Зөвхөн энэ байрны иргэд л хүйтэнд зутарч байна гэж ойлговол өрөөсгөл ойлголт болно. 25-р эмийн сангийн ойролцоох барилгууд, 3-4 дүгээр хорооллын эцэс,  зургадугаар бичил хороололд байх барилгуудын дулаан санасан хэмжээнд очихгүй байгаа ажээ. Мөн нэр бүхий шинээр баригдсан хэдэн барилгуудад дулаан бүрэн хэмжээнд очиж чадахгүй байгаа гэх. Харин энэ талаар Улаанбаатар дулаан түгээх сүлжээ”-ний мэргэжилтнүүдээс тодруулах гэсэн боловч хариу өгөх хүн байсангүй. Харин нэрээ хэлэхийг хүсээгүй нэгэн ажилтны хэлж байгаагаар бол ямар ч байсан дулааны доголдол гарсан хороодын байрны дулаан ирэх долоо хоногоос хэвийн хэмжээндээ хүрэх ажээ.

Уг нь Дулааны сүлжээ компанийнхан 2009 онд шинэ 1000-ын шугамыг ашиглалтанд оруулжээ. Тухайн үедээ орон сууцанд амьдардаг иргэд санаа зовохгүй болсон гээд рекламдаж байсан нь одоо харагдаж байна. Бүр алслагдсан хэрэглэгчдэд очихоор төлөвлөж байсныг нь яана гээч. Харин жил ирэх бүр нэмэгдсээр байгаа шинэ барилгууд эдгээр дулааны сүлжээний анх төлөвлөж байсан зураглалыг алдагдуулж байгаа ажээ. Мэргэжилтнүүдийн хэлж байгаагаар бол нэн даруйхан дулааны тав дахь эх үүсвэр хэрэгтэй байгаа ажээ. Тэгэхгүй бол шугам сүлжээ нэмж бариад ч одоо байгаа цахилгаан станцуудын хүчин чадал хүрэлцэхгүй болох өндөр магадлалтай аж.

Уг нь хүн бүрт тараагаад байгаа 21 мянган төгрөгийг дулааны шинэ эх үүсвэр барихад зарцуулсан бол бид зарим нь ингэж зутрахгүй байсан байж ч болох. Гэтэл одоо зарим нь зутарч, зарим нь халууцаж их хотын өвлийн амьдрал үргэлжилж байна.

Ардын Эрх