Будаг ямар байх ёстой вэ?
Барилгын засал чимэглэлийн хамгийн чухал материал нь будаг юм. Будгийг барилгын гадна болон дотор засал чимэглэлд өргөн хэрэглэдэг бөгөөд түүний нэр төрөл, хэрэглэх хүрээ зах зээлийн өнөөгийн нөхцөлд улам өргөжиж байна. Будгийн найрлага дахь түүхий эдийн шинж чанараас будгийн чанар, өнгөний тогтворжилт шалтгаалах бөгөөд чанарыг эрхэмлэдэг үйлдвэрлэгчдийн будаг найрлагандаа 8-16 төрлийн түүхий эдээс бүрддэг байна. Барилгад хэрэглэдэг будгууд нь өөрийн гэсэн шинж чанарыг агуулсан тодорхой нэртомъёотой байдаг. Иймд будгийг хэрэглэхийн өмнө түүний зориулалт, найрлагыг мэдсэнээр түүний найрлагыг бүрдүүлэгч үндсэн хэсгүүд нь бүрхүүл үүсгэгчийн шинж чанарт хэрхэн нөлөөлөхийгмэдэхньчухалбайдаг. Лакбудгийн материалууд нь хэд хэдэн хэсгүүдээс бүрдэх бөгөөд тэдгээрийг үндсэн 4 бүлэгт хуваадаг.
2. Пигментбуюу будагчбодис
3. Дүүргэгч
4. Уугагч болон нэмэлтүүд Бүрхүүл үүсгэгчийн шинж чанар: Бүрхүүл үүсгэгч нь бүх компанентуудыг хооронд нь холбох, тэдгээрийг гадаргуутай наалдуулах үүрэг гүйцэтгэдэг. Будгийн үндсэн шинж чанар, түүний тогтвортой байдал, наалдац зэрэг нь хамгийн түрүүнд бүрхүүл үүсгэгчээс хамаарна. Холбогчийн төрөлд масло, олиф, эмульс болон латексууд орох бөгөөд эдгээр нь будгийн хатах хугацаа, наалдац, тогтворжилт, өнгөний гялалзалт зэрэгт нөлөөлдөг. Холбогчийн химийн шинж чанараас хамааран будгийг тосон, алкидный, эпоксидный, латексын(акрилийн, винилийн) гэж ангилдаг. Уусгаж байгаа бодисыг уусгагч ба шингэрүүлэгчгэж ангилж үзэж болно.
-Уусгагч нь холбогчийг уусган, будгийн өтгөрөлтийг багасгахаас гадна урсалтыгсайжруулдаг.
-Шингэрүүлэгч нь зөвхөн будгийн өтгөрөлтийг багасгадаг. Будаг үйлдвэрлэгч нь уг будагт ямар уусгагч тохирохыг техникийн үзүүлэлтэндээ заавалтусгасан байна. Лакбудгийн материалуудыг холбогчийн төрлөөр нь ангилахаас гадна түүнд хэрэглэсэн уусгагчийн төрлөөр нь мөн ангилдаг. Энэ шинж чанараар нь 2 ангид хуваадаг.
1. Усан -дисперсийн
2. Органик уусгагчтай Будгийн найрлагад ордог зарим нэгэн уусгагчийн химийн шинж чанар, хүний биед нөлөөлөхнөлөөлөлийнталаар:
АКРОЛЕЙН
Код (CAS) 107-02-8 Томъёо C3H4O Нэршил –acrolein
-акролейн (пропенал, акрилальдегид) -акролейн
Физикшинж
-өнгөгүй, хурцүнэртэй, шингэн -Хайлаххэм 0С 86.95 -Буцлаххэм0С 52.5 -Асаххэм 0С 234
-Эгшинзуурасаххэм 0С -18
-Тэсрэххязгаар % 3-31
-Нягтг/см3 -Молекулмасс 56.07 -Уурньагаараасхүнд
Бусадшинж
-Онцгойшатамхай
-Оч дөлнөөсхялбарханасна.
-Нулимас асгаруулахүйлчилгээтэй
-Уурньагаартайнэгдэхэдүүссэнхортхийньхолзайндтархажболзошгүй
-Халсныулмаасдэлбэрчболно. -Хоосонсаванд тэсрэхаюултайхольцүүсгэнэ.
Хэрэглээ
Хуванцар, будаг, цавуу, лак, олифгаргажавахүндсэнтүүхийэдболгонхэрэглэнэ.
Хор, аюулынангилал
“Хортой”,”Онцгойшатамхай” бодисынангилалдбагтана.
Концентраци
-Агаармандалдбайхдээдхэмжээ 0.4 мг/м3
-Үхэлдхүргэхтун LD50 10.0 гр
|
Аюулын шинж
|
Урьдчилан сэргийлэх
|
Аюулыг арилгах
|
|
Гал гарах (R11, S33)
|
Оч дөл галын эх үүсвэрээс сэргийлэх
|
Хуурай нунтаг карбоны хоёрч исэл, химийн хөөс хэрэглэнэ.
|
|
Тэсэрч дэлбэрэх (S29)
|
Уур хуримтлагдах, саванд хольц үүсэх, халахаас сэргийлэх
|
|
|
Бодисоор хордох зам
|
Хордлогын шинж
|
Яаралттай тусламж
|
|
-Амьсгаадах (R23/37, S44) -Залгих
|
-найтаах, хоолой хатах, толгой эргэх, бие сулрах -дотор муухайрах, гэдэс мушгих,аюулхай цанхайх, суулгах шинж илэрнэ.
-цожроож улайх, загатнах, харшил үүсэх -цочроох, хорсох, аргах, нулимас гоожих
|
-цэвэр агаарт гаргах ба содтой бүлээн сүүг бага багаар уулгах -зонд тавьж ходоод угаах, хүчилтөрөгч амьсгалуулах
-ус буюу борын хүчлээр сайн урсгаж угааж тосон түрхлэг хэрэглэх - 0.5%-ийн борын хүчлээр угаасны дараа цэвэр усаар шүршиж зайлах -нүдний эм хэрэглэх
|
АНИЛИН
Код (CAS) 62-53-3 Томъёо C6H7N Нэршил –anilin
-анилин (аминобензол, фениламин) -анилин
Физикшинж
-Өвөрмөцүнэртэй, өнгөгүйбуюушарөнгөтэй,хялбархайлдагшингэн -Хайлаххэм 0С -5.89 -Буцлаххэм0С 184.4 -Асаххэм 0С 79 -Молекулмасс 93.14 -Уснаасхүнд, усандмуууусана. -Органикуусгагчидсайнуусана. -Уурньагаараасхүнд -Дэгдэмхий
Бусадшинж
-Шатамхай
-Илдөлнөөсхялбарханасна.
-Халахбашатахдаахортхий (азотынисэл) үүснэ.
-Уурньнамдоргазархуралдана.
-Халсныулмаасдэлбэрчболно. -Хоосонсаванд тэсрэхаюултайхольцүүсэхба савхалснаасдэлбэрчболзошгүй
Хэрэглээ
Хуванцар, будгийн үйдвэрүүдэдөргөнхэрэглэнэ.
Хор, аюулынангилал
“Хортой” бодисынангилалдбагтана.
Концентраци -Ажлынбайрныагаартзөвшөөрөгдөхдээдхэмжээ 0.1 мг/м3
-Ундахуйнусандзөвшөөрөгдөхдээдхэмжээ 0.1мг/м3
-Хордлогоөгөххамгийнбагатун 0.37 мг/м3
| Урьдчилан сэргийлэх | Аюулыг арилгах | |
|
Гал гарах
|
Галын эх үүсвэр гаргахгүй байх
|
Ус, химийн хөөс хэрэглэнэ.
|
|
Тэсэрч дэлбэрэх
|
Халах, тэсрэх хольц үүсэхээс сэргийлэх
|
|
| Хордлогын шинж | Яаралттай тусламж | |
| -Амьсгалах (R23/37, S44) -Залгих (R25/33) -Арьсанд нөлөөлөх (R38) -Нүдэнд нөлөөлөх (R36) | -Толгой өвдөх, эргэх, амьсгал давчдаж зүрхээр хатгах, цээжээр өвдөх,дотор муухайрч бөөлжис хүрэх -таталт өгөх, мэдрэл сааталд орох, шээс цустай гарах, ухаан балартах. -цожроож улайх,загатнах, харшил үүсэх -цочроох, хорсох, аргах, нулимас гоожих | -цэвэр агаарт гаргах -1.5-2 литр идэвхжүүлсэн нүүрстэй бүлээн ус уулгах -тос, сүү уулгаж болохгүй -эмнэлгийн яарлттай тусламж үзүүлэх -бөөлжүүлэх арга хэмжээ авах -зохиомол амьсгаа хийж, карбогенээр амьсгалуулах -судсанд 0.85%-ийн хлорт натрийн уусмалаар тарих -эхлээд 1%-ийн цууны хүчлээр дараа нь савантай усаар угааж тосон түрхлэг хийнэ. -их хэмжээний усаар угааж эмнэлгийн тусламж яаралттай үзүүлэх |
АЦЕТОН
Код (CAS) 67-64-1 Томъёо C3H6О Нэршил –acetone
-ацетон (диметилкетон, 2-пропан) -ацетон
Физикшинж
-Өвөрмөцүнэртэй, өнгөгүй шингэн -Хайлаххэм 0С -95.35 -Буцлаххэм0С 56.24
-Эгшинзуурасаххэм 0С 18 -Өөрөөасаххэм 0С 538 -Тэсрэххязгаар% 2.6-12.8
-Нягтг/см3 0.792 -Молекулмасс 58.08
-Ус, органикуусгагчид сайнуусана. -Уурньагаараасхүнд -Дэгдэмхий
Бусадшинж
-Шатамхай
-Илдөлнөөсхялбарханасна.
-Уурньагаартайнэгдэж тэсрэхаюултайхоьцүүсгэнэ.
-Халсныулмаасдэлбэрчболно. -Хоосонсаванд тэсрэхаюултайхольцүүсэхба савхалснаасдэлбэрчболзошгүй
-Уурньнамдоргазархуралдана
Хэрэглээ
Уусгагчболгонхэрэглэнэ.
Хор, аюулынангилал
“Онцгойшатамхай ” бодисынангилалдбагтана.
Концентраци
-Ажлынбайрныагаартзөвшөөрөгдөхдээдхэмжээ 200 мг/м3
БЕНЗОЛ
Код (CAS) 71-43-2 Томъёо C6H6 Нэршил –benzеne
-бензол (бензин, фен)
-бензол
Физикшинж
-Өвөрмөцүнэртэй, өнгөгүй шингэн -Хайлаххэм 0С 5.5 -Буцлаххэм0С 80.1
-Асаххэм 0С -12
-Нягтг/см3 0.8601 -Молекулмасс 78.12
-Усандмуу, органикуусгагчидсайнуусана. -Уурньагаараасхүнд -Дэгдэмхий
Бусадшинж
-Шатамхай
-Илдөлнөөсхялбарханасна.
-Уурньагаартайнэгдэж тэсрэхаюултайхольцүүсгэнэ.
-Халсныулмаасдэлбэрчболно. -Хоосонсаванд тэсрэхаюултайхольцүүсэхба савхалснаасдэлбэрчболзошгүй
-Уурньнамдоргазархуралдана
-Усансангбохирдуулна.
Хэрэглээ
Лакбудгийн, хуванцарынүйлдвэртхэрэглэнэ.
Хор, аюулынангилал
“Онцгойшатамхай ”ба “хортой” бодисынангилалдбагтана.
Концентраци
-Ажлынбайрныагаартзөвшөөрөгдөхдээдхэмжээ 5 мг/м3
-Үнэрлэхэрхтэндмэдрэгдэххэмжээ 5 мг/м3
-Хүнаморшинсуудаггазрынагаарт (хоногийндундаж) зөвшөөрөгдөххэмжээ 0.8 мг/м3
| Урьдчилан сэргийлэх | Аюулыг арилгах | |
|
Гал гарах
|
Галын эх үүсвэр гаргахгүй байх
|
Ус, химийн хөөс хэрэглэнэ.
|
|
Тэсэрч дэлбэрэх
|
Халах, тэсрэх хольц үүсэхээс сэргийлэх
|
|
|
Бодисоор хордох зам
|
Хордлогын шинж
|
Яаралттай тусламж
|
| -Амьсгалах (R23/37, S44) -Залгих (R25/33) -Арьсанд нөлөөлөх (R38) -Нүдэнд нөлөөлөх (R36) | -Толгой өвдөх, эргэх, бие сулрах, мансуурах, хоолой хатах, дотор муухайрч бөөлжис хүрэх -суулга, гэдэс, толгой хүчтэй өвдөх. -хуурайшил, харшил үүсэх -хорсох, нулимас гоожих | -цэвэр агаарт гаргах -их хэмжээний ус, 2%-ийн содын уусмал, өтгөн цай, кофе уулгах -их хэмжээний усаар угаах, -ус ба содын уусмалаар угаах |
-Өвөрмөцүнэртэй, өнгөгүй шингэн -Хайлаххэм 0С 5.5 -Буцлаххэм0С 80.1
-Асаххэм 0С -12
-Нягтг/см3 0.8601 -Молекулмасс 78.12
-Усандмуу, органикуусгагчидсайнуусана. -Уурньагаараасхүнд -Дэгдэмхий
Бусадшинж
-Шатамхай
-Илдөлнөөсхялбарханасна.
-Уурньагаартайнэгдэж тэсрэхаюултайхольцүүсгэнэ.
-Халсныулмаасдэлбэрчболно. -Хоосонсаванд тэсрэхаюултайхольцүүсэхба савхалснаасдэлбэрчболзошгүй
-Уурньнамдоргазархуралдана
-Усансангбохирдуулна.
Хэрэглээ
Лакбудгийн, хуванцарынүйлдвэртхэрэглэнэ.
Хор, аюулынангилал
“Онцгойшатамхай ”ба “хортой” бодисынангилалдбагтана.
Концентраци
-Ажлынбайрныагаартзөвшөөрөгдөхдээдхэмжээ 5 мг/м3
-Үнэрлэхэрхтэндмэдрэгдэххэмжээ 5 мг/м3
-Хүнаморшинсуудаггазрынагаарт (хоногийндундаж) зөвшөөрөгдөххэмжээ 0.8 мг/м3
| Урьдчилан сэргийлэх | Аюулыг арилгах | |
|
Гал гарах
|
Галын эх үүсвэр гаргахгүй байх
|
Ус, химийн хөөс, элс, шороо хэрэглэнэ.
|