Модерн архитектур

Модерн архитектур

Архитектур сонирхогчид, уншигчдадаа зориулан түүхийн мэдлэг олгох зорилгоор архитектурын түүхийн талаарх нийтлэлийг цувралаар хүргэдэг. Энэ удаад Модерн архитектурын талаар буюу 9 дэх цувралаа танилцуулж байна.

Модерн архитектурын хэв маяг 19-р зууны сүүл, 20-р зууны эхээр бий болж 1980-аад оны үед оргилдоо хүрсэн байна. Модерн архитектур нь барилгын материал, технологийг /шил, ган төмөр, төмөр бетон/ өргөн хүрээнд ашиглаж хэлбэр нь функцээ дагадаг /form follows function-Louis Sullivan/ гэсэн агуулгатай хэв маяг юм. Мөн хээ, чимэглэлээс эрс татгалзах бөгөөд энгийн байдлыг чухалчилна. Аж үйлдвэрийн 2-р хувьсгалын зарим ололт буюу төмөрлөгийн үйлдвэрлэл, хөгжил нь барилгын салбарт нэвтэрч ган төмөр бүтээцтэй  барилгын эрин зууны эхлэл тавигдсан байна. Хотжилт ихээр нэмэгдэж, үйлдвэрлэлийн салбар хэт өсч, байгаль орчинд нөлөөлөх сөрөг нөлөөллүүд барилгын салбар, хүнд үйлдвэрийн  нөлөөгөөр ихэссэн байна.

Барилгын материал болон технологийн дэвшил нь архитекторуудыг хүссэн хэлбэрээ төлөвлөх эрх чөлөөг олгох болов. Улмаар олон тооны шилэн болон ган бүтээцтэй, төмөр бетон барилгууд баригдаж барилгын давхрын тоо эрс нэмэгдэв. Барилга барих хурд дундад зууны үеэс 4-5 нэмэгдсэн ба цахилгаан шатны хөгжил нь тэнгэр баганадсан барилгыг олноор баригдах нэг хөшүүрэг болсон байна. Хамгийн анхны шилэн хавтанг 1848 онд гарган авсан нь том цонх, шилэн хана хийх боломжийг өгсөн байна.

Модерн урсгалын архитектурын гол онцлог нь тэгш хэмийг чухалчлахгүй, энгийн бөгөөд хөнгөн сэтгэгдэл төрүүлэх бол гол ололт нь байгалийн гэрэлтүүлгийг архитектур төлөвлөлтөд материал, барилгын технологийн ололтод тулгуурлаж үлэмж хэмжээгээр нэмэгдүүлсэнд оршино.

Өөрөөр хэлбэл 1850-иад оноос барилгын өнгө төрх, хэв маяг эрс өөрчлөгдсөн байна. Орчин үеийн зарим хотуудын одоогийн өнгө төрх тухайн үеэс буюу саяхнаас /150 орчим жилийн өмнөөс/ бий болсон байна.

Модерн хэв маяг нь олон улсын стиль, экспресинист, конструктивизм гэх зэрэг хэд хэдэн урсгалд хуваагдан хөгжсөнөөс хамгийн түгээмэл тархсан нь олон улсын стиль /international style/ юм.

Олон улсын хэв маягийн гол зарчим нь Герман-Америк архитектор Мис Ван Дэр Рое-ийн ‘энгийн тусмаа илүү-less is more’ гэсэн үндсэн агуулга юм.

Модерн архитектур үүсч хөгжихөд чухал нөлөө үзүүлсэн барилгын салбарын гол ололт, зарим барилга, байгууламжаас дурдвал:

·         Хамгийн анхны шилэн хавтанг 1848 онд гарган авсан нь том цонх, шилэн хана хийх боломжийг өгсөн байна.

·         Кристал палас-хамгийн анхны төмөр каркас, дан   шилэн хийцтэй барилга-1851 он, Англи

·         1853 онд Франц инженер Фрэнкойс Койгнэт бетонд арматурыг хослуулж хамгийн анхны төмөр бетон цутгамал 3 давхар  барилгыг барив. 

·         Эйфелийн цамхаг 1887-1889

·         Мөн орчин үеийн цахилгаан шат 1852 онд бий болж 1880 он гэхэд  улам боловсронгуй болж 1900 онд бүрэн автоматжив.  

·         1919 онд Германд Орчин үеийн урлагийн сургууль архитекторуудын удирдлага дор байгуулагдав.

·         1928 онд Модернисм нь хөдөлгөөн болж олон улсыг хамрав.

Бусад барилгууд 

Flatiron building-Нью Иорк. 1903 он

Rusakow workers club. Москва. 1928 он. Константин Мелников.

Falling water. АНУ. 1936 он. Фрэнк Лойд Райт.

Guggenheim museum. АНУ. 1959 он. Фрэнк Лойд Райт

Seagram building. АНУ. 1958он. Мис Ван Дэр Рое

Villa savoye. Франц. 1931. Ле Корбюзье

Secretariat Building. Энэтхэг. 1958 он. Ле Корбюзье

United nations headquarter. АНУ. 1952 он. Волес Харисон, Оскар Немиер, Ле Корбюзье.

Yoyogi national gymnasium. Япон. 1964 он. Кензо Танге.

 

 

СЭТГЭГДЭЛ БИЧИХ

АНХААРУУЛГА:
Уншигчдын бичсэн сэтгэгдэлд barilga.mn хариуцлага хүлээхгүй болно. Манай сайт ХХЗХ-ны журмын дагуу зүй зохисгүй зарим үг, хэллэгийг хязгаарласан тул та сэтгэгдэл бичихдээ бусдын эрх ашгийг хүндэтгэн үзнэ үү.

Холбоотой мэдээ