НАМА төсөл буюу Барилгынсалбарын хүлэмжийн хийн ялгарлыг бууруулах арга хэмжээний хүрээнд  Улаанбаатар хотын Сонгинохайрхан дүүргийн 1-рхорооны нутаг дэвсгэр буюу Баянголын ам Найрамдал зуслангийн урд талд пассив стандартын“Ногоон сууц” хотхоныг төлөвлөж байна.

Хүчин чадлын хувьд 65м2,76м2, 87м2, 135м2 гэсэн дөрвөн төрлийн талбайн сонголттой нийт 80 айлын хотхонюм. 

80 айлын хотхоны хүрээндхэмнэлтийн үр дүнг тоогоор илэрхийлбэл дулааны эрчим хүчний хэрэглээ101,136кВ/ц.жил буюу дундаж амины сууцаас 18 дахин бага, хүлэмжийн хийнялгаруулалт 95% бага (684тн/жил) байна.

Ногоон барилгын тухай ерөнхий ойлголт

Эрчим хүчний хэмнэлтийгавчирч буй Пассив барилын стандартыг ярихын тулд ногоон барилгын ерөнхийойлголтыг дурдах хэрэгтэй. Ногоон барилга гэдэг бол байгалийн нөөцийг хамгийнбага хэмжээгээр хэрэглэж улмаар бага хаягдал ялгаруулдаг байгууламж юм. Хүнээрбол бага агаар амьсгалж, бага хоол идэж, цөөхөн хувцас өмсөж ингэснээрээ багаагаар бохирдуулж, бага ялгадас ялгаруулж, бага зүйл худалдаж авч мөнгөнд хэмнэлттэйбайна гэж ойлгож болох юм.

Барилга нь цэвэр агаар(оршин суугчдад цэвэр агаараар хангах), дулааны эрчим хүч (оршин суугчдынтавтай нөхцөл +18 градусаар хангах), цахилгаан эрчим хүч (гэрэл, ахуйнхэрэгслүүдийг ажиллуулах), ус (ундны болон ахуйн хэрэглээг хангах) гэсэннөөцүүдийг хэрэглэж бохир ус (хэрэглээнээс гарсан), хог хаягдал (хэрэглээнээсгарсан болон барилгын нураах үеийн) зэрэг хаягдал гаргаж байдаг ба LEED,BREEAM, Passivehouse гэх мэт олон улсын ногоон барилгын стандартуудад дээрхинөөцүүдийн зүй зохистой ашиглалт болон хог хаягдлын менежментийг тусгасанбайдаг. 

Том газар нутагтай боловчдэд бүтэц сул хөгжсөн, эрчим хүчний хувьд хараат байдаг манай оронд дулааныболон цахилгааны хэрэглээгээ бууруулах замаар эрчим хүчний ачааллаатогтворжуулж улмаар сэргээгдэх эрчим хүчний чадлаа нэмэгдүүлэх замаар эдийнзасгийн хөгжлийг дэмжигч суурь дэд бүтэц болох эрчим хүчний хувьд тусгаар болохболомжтой. Үүнийг бодит болоход том түлхэц болох шийдлүүдий нэг нь Пассив(Passivehouse) стандарт юм. 

Пассив барилгын шалгуур үзүүлэлтүүд

Пассив (Passivehouse)стандарт бол барилгын дулаан болон цахилгаан эрчим хүчний хэмнэлтийг хамгийнөндөр үр ашигтайгаар төлөвлөх боломжийг олгодог аргачлал юм.

Пассив барилгын стандарт ньдараахь дөрвөн үзүүлэлтээр тодорхойлогддог.

1. Халаалтын жилийн хэрэгцээ 15кВц/м2 

Өөрөөр хэлбэл сардаа дулааны төлбөрт 200.0мян.төг төлдөг байсанбол 10.0мян.төг төлнө гэсэн үг бөгөөд дийлэнх дулаанаа нарнаас авдаг.

2. 50Па даралтын үед цагт 0.6-аас ихгүй агаар солилцож байхуйц битүүмжлэлтэй байх

Энэ нь барилгын битүүмжлэл ердийн барилгатай харьцуулахад 4-5дахин сайжирна гэсэн үг юм.

3. Өрөөний дотор температур 25⁰С –ээс дээш гарах хугацаа жилд 10%-аас ихгүй байх

Энэ нь зуны улиралд байшинд хэт халж тухгүй нөхцөл бүрдэхгүй гэжойлгож болно.

4. Халаалт, хэрэглээний халуун ус, цахилгааны хэрэглээний 60кВц/м2 –аас хэтрэхгүй байх

Эрчим хүчний хэмнэлттэйбарилгын халаалтын хэрэгцээ нь 30кВц/м2 - 150кВц/м2 хооронд байдаг бөгөөдпассив барилга бол эрчим хүчний хэмнэлтийн хувьд маш бага гэдгийг харж болохоорбайна. 

Дээрхихэмнэлтийг бий болгож буй үндсэн таван шийдэл байдаг. Эдгээр бүх тооцоотөлөвлөлтийг Пассивхаус институтээс гаргадаг PHPP программ дээр гүйцэтгэдэг.Үүнд:

Зураг #03

1. Дулаан тусгаарлалт өндөртэй хаших хийц – 0.07 В/м2К

Эрдэс хөвөн дулаалга 65см

2. Сайн чанарын цонх - 0.65 В/м2К

Аргон дүүргэлт бүхий дөрвөн давхар шилтэй, LowE түрхлэгтэй

Дулаан тусгаарлалт өндөртэй хөнгөн цагаан өнгөлгөөтэй модон хүрээ106мм

3. Агаар битүүмжлэл – n50 = 0.4

Битүүмжлэлийн хальс

Цонх, хаалганы битүүмжлэлийн тусгай наалт

4. Дулааны гүүргүй төлөвлөлт -  ᵠ=0.001 В/мК
5. Дулаан солилцууртай агааржуулалтын систем – 92%-н үр ашигтай байна.

Энэ дугаартаа бидмөрөөдлийг тань бодит болгох барилгын дулаан болон эрчим хүчний хэмнэлтийг үрашигтайгаар төлөвлөж буй “Ногоон сууц” хотхоны ерөнхий төлөвлөгөө ба уг төслөөс87 м2 талбайтай сууцны танилцуулгыг хүргэж байна. 

“Ногоон сууц” 80 айлын хотхоны ЕРӨНХИЙ ТӨЛӨВЛӨГӨӨ:

Хотхоныхүчин чадал:

Амины сууцны тоо - 80 айл

Халаалтын эрчим хүчний зарцуулалт 15кВц/(м2жил);нийт: 108,915кВц/жил

Хөргөлтийн эрчим хүчний зарцуулалт 0кВц/(м2жил);нийт: 0кВц/жил

Хүлэмжийн хийн ялгаруулалт 348.5тн/жил

Халаалтын эрчим хүчний хэмнэлт 95% (Монголынстандарттай харьцуулалт)

Төлөвлөлт:

1. "Ногоон хотхон"-ы төлөвлөлтийн30,702.6м2 талбайн 30хувь буюу 10,892.0м2

барилгажилтын талбайтайгаар төлөвлөв.

2. Пассив барилгын стандартыг хангах үүднээс бүхамины сууцуудыг урд зүг харуулсан бөгөөд нарны тусгалыг хамгийн өндөр түвшиндавна.

3. Талбайн ерөнхий төлөвлөгөөг тохижилтодтавигдах шаардлагын дагуу орчинтойгоо уялдуулан ногоон байгууламж, зам талбайдгэрэлтүүлэг болон хяналтын камер байрлуулсан болно. Хотхоны хүчин чадалдхаргалзах ил авто зогсоолтойгоор төлөвлөв.

4. Улаанбаатар хотыг 2020 он хүртэл хөгжүүлэхерөнхий төлөвлөгөөний тодотгол, 2030 он хүртэлх хөгжлийн чиг хандлага баримтбичгийг баримтлан авто зам болон явган зам талбай, ногоон байгууламжтайуялдуулан нэгдсэн байдлаар төлөвлөсөн болно.

5. Гадаргуугийн ус зайлуулах арга хэмжээг орчныбарилгуудтай уялдуулж талбайн

хэмжээнд иж бүрэн шийдсэн.

87м2 талбайтай БАРИЛГЫН ҮЗҮҮЛЭЛТ:

-      Барилгын ашигтай талбай 87м2 (102.5м2)

-      PHPP халаалтын хэрэгцээ 15.4кВц/(м2жил)

-      PHPP халаалтын ачаалал 19В/м2

-      PHPP хөргөлтийн хэрэгцээ --

-      Хэт халалтын давтамж (>250С) 9%

-      Хэт чийгшилтийн давтамж (>12гр/кг) 0%

-      Битүүмжлэл (даралтын зөрүү n50 1/h) 0.4

-      Анхдагч эрчим хүч хэрэгцээ (PE) 125кВц/(м2жил)

ТӨЛӨВЛӨЛТ:

"Ногоон хотхон"-ы 87м2 амины сууц ньтэнхлэгээрээ 9,5м*7м хэмжээтэй ба эрчим хүчний хэмнэлттэй /пассив хаус/ байлгахзорилгоор архитектурын болон инженерийн шийдлүүдийг төлөвлөсөн.

1. Архитектурныформ /Хэлбэр/ - 87м2-тай сууцны хэлбэрийг эдийн засгийн хэмнэлттэй бапассив сууцны үндсэн шаардлагуудыг хадгалсан орчин үеийн архитектурын шийдлээртөлөвлөв.

Үүнд: - Сууц бүрийн нарны ээвэрлэлт өндөрбайхаар байрлуулав.

- Урагшаа харсан цонхыг өвлийн нар хамгийн ихээрордог байхаар ихэсгэсэн

- Цонхны хаалт, сүүврэвчийг халаалтын улиралднарны элчийг хамгийн ихээр авах,

зуны улиралд нарны эгц тусгалыг хаахуйцаартөлөвлөв.

2. Зохионбайгуулалт: 

 - 1-рдавхарт зочны өрөө, гал тогоо, ариун цэврийн өрөө, гонх,

техникийн өрөө, террас 

-      2-р давхарт 2ш унтлагын өрөө, ванны өрөө, амраххэсэг зэргийг төлөвлөсөн ба бараг бүх өрөө нь өөрийн гэсэн давуу талуудтайбайхаар төлөвлөв.

Үүнд: 

-      Зочны өрөөг хамгийн тохиромжтой хэмжээгээрхамгийн их нарны гэрэл ордог байхаар төлөвлөсөн. /Дотор тавих тавилгыг 6-8янзаар тавих боломжтой/

-      Гал тогоо нь болон хооллох хэсэг нь зүүн хэсэгтгадагшаа гарсан шилэн хаалгатай байхаар төлөвлөсөн. /Өглөөний нар тусах хэсэгба террас руу шууд гарах боломжтой/

-      Зочны өрөөний дээд хэсэг нь давхар дундынхучилтгүй ба 2-р давхрын амрах хэсгээсээ шууд харагдахаар төлөвлөсөн. /Нарныгэрлийг тэгш хувиарлах ба үндсэн гол хэсэг болох зочны өрөөний хэсгийгсаруулхан том харагдуулж, 2-р давхрыг 1-р давхартай илүү сайн ойртуулж холбожөгөх давуу талтай/

-      Унтлагын өрөөнүүд бүгд урагшаа харсан болондотор VOID-руугаа харсан цонхтой байхаар төлөвлөв. /Дотор талруугаа харсанцонхыг агаар сэлгэлтийн зорилгоор давхар ашиглахад бүрэн тохиромжтой/

-      Ариун цэврийн өрөөнүүдийг хамгийн тухтай байхаархэмжээтэй хийсэн. /Давхар бүрт нь ашиглахад хамгийн тохиромжтой хэрэгслүүдийгтавьсан/

ДААЦЫН БҮТЭЭЦ:

1.  Архитектур төлөвлөлтийн даалгаврын дагуу цутгамал төмөр бетон шугаман суурьтай, ОСБ хавтан дүүргэлттэй хөнгөн ган бүтээц бүхий ханатай бөгөөд дээврийн шувуун нуруун татангыг хөнгөн ган бүтээцээр төлөвлөв.
2. Хүйтнээр хэлбэржүүлсэн G550 ангийн, зэврэлтээс хамгаалж Z275 цайр түрхлэгтэй хөнгөн ган бүтээц сонгоно.

ХАШИХБҮТЭЭЦ:

1. Хана - 0.068В/м2К Дотор талаасаа 12мм гипсэн хавтан, агаарын үе (90мм зузаантай даацын Си профиль), 15мм ОСБ хавтан, 650мм эрдэс хөвөн зулхай дулаалга, 9мм зузаантай ОСБ хавтан, уур ус тусгаарлагч цаас, агаарын үе (50мм Си профиль), нугалмал төмөр фасад
2. Шал - 0.085В/м2К Дотор талаасаа 5мм PVC шал, 200мм хөнгөн бетон, ус чийг тусгаарлагч хальс, 300мм XPS дулаалгын хавтан, ус чийг тусгаарлагч хальс
3. Дээвэр - 0.069В/м2К Дотор талаасаа 12мм гипсэн хавтан, агаарын үе (90мм зузаантай даацын Си профиль), 15мм ОСБ хавтан, 650мм эрдэс хөвөн зулхай дулаалга, 9мм зузаантай ОСБ хавтан, уур ус тусгаарлагч цаас, агаарын үе (50мм Си профиль), дээврийн нугалмал төмөр

ЦОНХ,ГАДНА ХААЛГА: Uw=0.67В/м2К

1. Шилэн багц - Дөрвөн давхар шилтэй, Kr 90% крептон дүүргэсэн, MULTI-TECH G хуванцар спейсэртэй, шилэн багц

-Дулаан дамжуулалт, Ug 0.49В/м2К

-Нарны цацраг нэвтрүүлэлт g=0.53

2. Хүрээ, рам - Нягт EPS дулаалгын материалаар дулаалсан, 56мм зузаан мод, хөнгөн цагаан хосолмол рам

-Дулаан дамжуулалт, Uf 0.43В/м2К

3. Цонх суулгахдаа хэсэглэлд үзүүлсний дагуу агаарын битүүмжлэл наалт болон дулаалгыг заавал хийх шаардлагатай.
4. Гадна хаалганы өртөгийг бууруулах зорилгоор дээрхи үзүүлэлттэй цонхыг хаалганд ашиглана.
5. Гадна хаалганы аюулгүй байдлыг хангах үүднээс гадна талд нь төмөр торон хаалга нэмж хийж өгөв.

ДУЛААНЫГҮҮР:

Дулаан алдагдал өндөртэй барилгын хашихбүтээцийн залгаасууд болох суурь, хана, шал, хучилт, дээврийн уулзваруудыгΨ<0.001В/мК буюу дулааны гүүргүйгээр төлөвлөв.

ХААЛГА:

-      Дотор модон хаалгыг зурагт үзүүлсэн хэмжээнийдагуу наамал хуулгатай MDF хаалга байхаар төлөвлөв.

-      Ариун цэврийн өрөөний хаалгыг агаар сэлгэлтийнурсгалыг хангах зорилгоор доод хэсэгтэй модон сараалжтай байхаар сонгосонболно.

АГААРСЭЛГЭЛТИЙН СИСТЕМ:

1. Пассив барилгын стандарт болон дотор агаарын чанарыг хангах зорилгоор өндөр үр ашигтай дулаан солилцууртай агааржуулалтын системтэйгээр төлөвлөв. Системийн үзүүлэлт:

-Агаар сэлгэлтийн чадал 220м3/ц

-Дулаан солилцуурын утга 92%

-Цахилгааны чадал 0,24Вц/м3

-Өгөх агаарын температур 16,50С

-Агаарын алдагдал гадна 0,47%, дотор0,25%

-Дуу чимээний үзүүлэлт 25дБ - 30дБ

-Дотор агаарын чанар F7 ба G4

2. Өвлийн улиралд төхөөрөмжийн мөсжилтөөс хамгаалж агаар оруулах хоолонд агаар халаагч нэмж суурилуулна.

ШАЛ:

1. Бүх шалыг зурагт үзүүлсэн шалны тодорхойлолтын дагуу хийж угсарна.
2. Дулаан хуримтлуулах зорилгоор дулаан масс болгож 1-р давхрын шалыг 200мм зузаантай хөнгөн бетоноор дүүргэж өгсөн.

ГАДНАЗАСАЛ:

1. Салхины сийгэлт болон дулаалга чийг авахаас хамгаалж TYVEK брэндийн уур ус тусгаарлагч цаасаар бүрж өгнө.
2. Нүүр талын зураг тусгасны дагуу тохирох өнгө кодтой фасадны метал хавтан, модон рейк болон чулуун хавтангаар өнгөлнө.

ДОТОРЗАСАЛ:

Гипсэн хавтангаар дүүргэж угаадаг эмульсээрөнгөлнө.